Tumblr’da İlk Adımlar

Selamlar, Tumblr’a hoş geldin! Görmüş geçirmiş bir Tumblr’cı olarak yeni bir
hesap açıyor da olsan, bu gıcık ortama ilk kez adım atıyor da olsan
Tumblr’da en iyi nasıl vakit geçirilir bu yazıdan öğrenebilirsin. Temellerden başlamanı öneririz. Tumblr’a aşinalığın ne
derece olursa olsun ilk etapta aradan çıkarman gereken önemli bazı bakım
işleri var.

Ayrıca, Hellsite High da dediğimiz tips.tumblr.com blogunu İngilizce olarak
okuyabilir, Türkçe çevirileri için Ekip blogumuzun İpuçları başlıklı
gönderilerini takip edebilirsin.

Sıkça Sorulan Sorular

S: Tumblr ne şimdi tam olarak?

C: Açılış için güzel soru. Tumblr bir internet sitesi. Android ile iOS
uygulamalarımız da var. Burası ilgi duyduğun şeylerin ve kopmak istemediğin
kişilerin buluştuğu yer.

S: O ne demek?

C: Şu demek, burada bir gönderi bulacaksın seni güldürecek, başka bir
gönderi düşündürecek. Bir gönderiyle duyguların kıpraşacak, başka bir
gönderiye anlamsızca boş boş bakacaksın. Burada dostluklar edineceksin, aşık
olacaksın, düşmanların olacak… Eşin dostun ‘Buna ne oldu böyle ya?’ diye
merak edecek. Ama endişeye gerek yok. Emin ellerdesin. Tumblr’dasın.

S: Bir ara pornografiyi yasakladığınızı söylüyorlardı?

C: Tumblr’da müstehcen içeriğe izin verilmez. Bu bağlamda
politikamızın son haline ve bu tür içeriğin tanımına Topluluk Kurallarımızdan
ulaşabilirsin.

S: Bir ayarın açık mı kapalı mı olduğunu nasıl anlarım?

C: Tumblr’a nereden erişiyor olursan ol sola yaslanmış gri bir aç/kapa
düğmesi görüyorsan o seçenek devre dışı demektir. Sağa yaslı ve mavi ise
etkin haldedir.

S: Üzerinde çalıştığınız bir şeyler var mı? Hata gidermeler, yeni
özellikler falan?

C: Olmaz mı? Changes
(değişiklikler) blogundan haftada iki kere İngilizce güncelleme
yapıyoruz. Bu değişiklikleri haftada bir Ekip blogundan Türkçe olarak da
takip edebilirsin. Ayrıca gene İngilizce Work in Progress (Üzerinde
Çalıştıklarımız) blogunda topluluğumuzdan gelen soruları düzenli şekilde
yanıtlıyoruz. Bunları takip etmeyi unutma ve sormak istediklerin varsa WIP’e
gidip sormaya çekinme!

S: Tumblr’a yeni gelenlere tavsiyeniz var mı?

C: Tabii. Rahatınıza bakın, burası Tumblr. Kafa yormanız gereken çok bir şey
yok. Rahat olup keyfinize bakın. Sonuçta Tumblr
sen nasıl istersen öyle bir yer.

Temeller

Hesabının Oluşturulması

Tumblr’a kaydolmak için öncelikle masaüstü tarayıcından tumblr.com/register adresine git ya
da iOS veya Android uygulamasını indirip ‘Başlayalım’ düğmesin
dokun. E-posta adresini ve belirlediğin parolayı ya da Apple Kimliğini veya
Google hesabını kullanarak hesap oluşturabilirsin.

Kayıt ekranındayken aynı zamanda ana blogunun kullanıcı adını da
belirlersin. Aklına bir şey gelmezse hiç endişe etme; bu adı daha sonra
değiştirebilirsin.

Ardından yaşını gir ve Hizmet
Şartlarımızı kabul et.

Bu işlemi tamamladıktan sonra Tumblr panonda görmek isteyebileceğin, ilgini
çeken konuları seçebileceksin. Bu konu başlıkları takip edilen etiketler olarak kaydedilir;
dilersen daha sonra bunları düzenleyebilirsin. Bu adımı atlamak istersen
‘Atla’ seçeneğini kullan.

Bunun ardından Tumblr panona yönlendirilirsin. Yeni açılan hesapların
panosunda kayıt işlemi sırasında seçilen konulara dayalı olarak öneriler
gösterilir. Önerilerin sayısını azaltmak için ilgini çeken blogları takip
et. Pano tercihlerinin ayarlanmasına ilişkin olarak bu yazımızdan
daha fazla bilgi edinebilirsin.

Hesabının Doğrulanması ve Korunması

E-postanı Doğrula

Not: Tumblr hesabını oluştururken Google hesabını ya da
Apple Kimliğini seçtiysen bu adım atlanır.

E-postanın doğrulanması gerçek bir insan olduğunu anlamamıza yardımcı
oluyor. Bu adımı tamamlayana kadar Tumblr’da görünmez sayılırsın ve her şeye
erişimin olmaz. Doğrulamayı sakın atlama!

Sıkıntı mı yaşıyorsun? Destekle
Görüş, yardımcı olsunlar.

Yeni hesaplar ve görünürlük hakkında kısa bir not:

Yeni oluşturulmuş bloglar, e-posta adresi doğrulanmış olsa bile arama
sonuçlarında çıkmaz.

İki Aşamalı Kimlik Doğrulamayı Etkinleştir

İki Aşamalı Kimlik Doğrulama (İAKD) ekstra güvenlik sağladığından önemle
tavsiye ederiz. İAKD’yi açtığın zaman, Tumblr hesabında her oturum açmaya
çalıştığında, özel olarak oluşturulmuş tek kullanımlık kod girmen gerekir.

İAKD özelliğini nasıl kullanacağını buradan
öğrenebilirsin.

Tumblr hesabını korumak için atabileceğin diğer adımları burada bulabilirsin.

Panonu Zevkine Göre Donatmak İçin

Ama önce: Pano da nedir? 🤔

Pano, takip ettiğin bloglara ait gönderilerden oluşan bir akış. Tumblr’da
oturum açtığında bu karşına çıkar. Panonu senden başkası görmez ve tamamen
sana özeldir.

Etiket ve Blogların Takip Edilmesi

Etiketlerin Takip Edilmesi

Hani ilk başta Tumblr hesabını oluştururken, ilgi duyduğun birkaç konu
seçmen istenmişti ya? İşte o konular takip
ettiğin etiketlere dönüştürülüyor.

Seçtiğin konuları unuttuysan veya herhangi bir sebepten yeniden bakmak
istiyorsan masaüstünde arama çubuğuna tıkla:

Uygulamada ise büyüteç simgesine dokunarak Keşfet sayfasını aç. ‘Takip
ettiğin etiketler’ karuselini burada bulacaksın:

İstediğin bir etiketi takip etmek için arama çubuğuna yazabilirsin. Yazarken
tamamlama özelliğinden gelen sonuçlarda etiket sayfası ve arama sayfası
olarak iki seçenek göreceksin. Etiket sayfası seçeneğine tıkla.

Etiket sayfasına ulaştığında, sayfanın sağ tarafında yer alan ‘Takip et’
düğmesine tıkla (ekran görüntüsü aşağıda).

Pano Tercihlerinde
bulunan “Takipli etiketlerimden gönderiler göster” seçeneğin açıksa, takip
ettiğin etiketleri taşıyan gönderiler direkt panonda çıkmaya
başlar. Özellikle sitedeki ilk günlerinde bu seçenek çok işine
yarayabilir. İlgi duyduğun şeyler hakkında sık sık gönderi yollayan blogları
bu şekilde kolayca keşfedebilirsin.

Blogların Takip Edilmesi

Tumblr’da tek yaptığımız etiket takip etmek değil. Baktın bir blog sürekli
ilgini çeken şeyler yolluyor, bas takip düğmesine gitsin!

Pano Ayarlarının Değiştirilmesi

Birkaç etiket, üç beş blog takip ettiysen şimdi sıra ayarlara gidip panonu
özelleştirmeye geldi. ‘Benim panom kronolojik olsun, öneriler az ve öz
olsun’ diyenlerdensen bunu yapmana imkan sağlayan seçenekleri burada
bulacaksın.

Renklendirilmiş etiketler, zaman damgaları, daraltılmış gönderiler, takipli
etiketlerinden gelen gönderiler ve ‘Beğendiğin gönderiler gibi’
seçeneklerinin hepsi pano ayarlarında yer alır.

Pano Ayarlarını masaüstündeyken tumblr.com/settings/dashboard
adresinde bulabilirsin. Uygulamalarda ise önce hesap simgesine dokun,
ardından iOS’te ‘Genel ayarlar’, Android’de ise ‘Hesap ayarları’ seçeneğine
gidip ‘Pano tercihleri’ne dokun.

Burada yer alan tüm seçenekleri bu
Yardım Merkezi yazısından öğrenebilirsin.

Küçük bir tavsiye: yeni başlıyorsan ve takip edecek pek kimse bulamadıysan
‘Takipli etiketlerimden gönderiler göster’ seçeneğini kullanarak, ilgi
alanlarına yatkın gönderiler paylaşan süper bloglar bulabilirsin. Diğer tüm
seçenekleri kapatsan bile bunu açık bırakmanı öneririz.

Bu ayarların dışında, panon için farklı bir renk paleti de
seçebilirsin. Varsayılan palet olan ‘Gerçek Mavi’den başka birçok seçenek
var. Masaüstündeysen önce hesap simgesine, sonra ‘Paleti Değiştir’e
tıklayarak seçenekleri test edebilirsin. Uygulamalarda ise hesap simgesinin
ardından, iOS’te ‘Genel ayarlar’, Android’de ise ‘Hesap ayarları’ seçeneğine
dokun. Peşinden ‘Renk paleti’ seçeneğine gidip kullanmak istediğin paleti
seç.

Tumblr’ının Özelleştirilmesi

Uçsuz bucaksız özelleştirme seçeneklerine dalmadan önce Tumblr’ın
iki temel kısma ayrıldığını öğrenelim: mavi ortamlar ve blog ağı.

Blog ağı demek seninblog.tumblr.com adresi demektir. Yani
Tumblr bloglarının internete bakan kısmıdır.

Mavi ortamlar da geri kalan her şeye verdiğimiz
addır. Panon, Keşfet sayfası, mobil uygulamalar, ayarlar ve hatta Destek
formu hep buraya dahildir.

Bu ayrımın amacı ne mi? Şöyle, blog ağının ve mavi ortamların özelleştirme
seçenekleri farklı. İkisinde de geçerli olan seçenekler var tabii, ama uzun
lafın kısası, ikisi farklı şeyler.

Blogunun görünümünü özelleştirme işini çok fazla ertelemesen iyi
olur. Böylece diğer Tumblr’cılar senin gerçek biri olduğunu anlar,
gölgelerden onları izlediğini sanmaz.

Biraz zaman ayırıp nasıl biri olduğunu ortaya koy!

Mavi Ortamlar

Blog özelleştirmenin temellerini öğrenmek istiyorsan buradan
başla. Masaüstündeyken blogunun “Blog ayarları” kısmına git
(Hesap simgesi → özelleştireceğin blogu seç → “Blog ayarları”na bas) veya
blogunu mobil uygulamada görüntülüyorsan palet simgesine dokun. Burada
yapabileceklerin şöyle:

• Avatarını değiştirmek veya gizlemek.
• Üst bilgi resmini değiştirmek veya gizlemek.
• Blogunun renklerini özelleştirmek.
• Blog başlığını güncellemek ve/veya gizlemek.
• Blog açıklamanı güncellemek ve/veya gizlemek.
• Blog başlığının yazı tipini değiştirmek.

Bunların hepsi, blogunun görünüm seçenekleridir, blogunun
mavi ortamlardaki halini etkiler:

• a: Masaüstü tarayıcıda blog önizlemesi.
• b: Masaüstü tarayıcıda blog kartı (kullanıcılar; bu
  kartları önerilerde, aramada ve avatarların üstüne gelince görürler).
• c: Mobil uygulamalarda blog önizlemesi.

Resim ve Dosyalar İçin Önerilen Boyutlar

Avatar: İdeal resim boyutu 128×128 piksel, dosya boyutuysa
maksimum 10MB. JPEG, PNG ve WEBP formatları destekleniyor. GIF
yükleyebilirsin; ama JPEG, PNG ya da WEBP şeklinde sabit bir resme
dönüştürülür.

Üst bilgi resmi: İdeal resim boyutu 2048×1152 piksel (16:9
en/boy oranı), dosya boyutuysa maksimum 10MB. JPEG, PNG, WEBP ve GIF
formatları destekleniyor.

Blog Ağı

Daha önce bahsettiğimiz gibi, Tumblr bir internet sitesi. Aynı zamanda
birçok internet sitesinden oluşan bir site, çünkü blog oluşturduğun zaman
aslına bakarsak sana bir internet sitesi vermiş oluyoruz. Bu siteyi
(blogunu) istersen çok az istersen sonuna kadar özelleştirebilirsin. Aklına
gelebilecek hemen her şey mümkün; dolayısıyla bugüne kadar blogunu çok sıra
dışı hallere sokan kullanıcılar oldu. Keşfetmeni bekleyen bir ton
özelleştirme seçeneği var. Özelleştirme sayfasına giderek hemen kendini
kaptırabilirsin: tumblr.com/customize. Bu sayfaya
ayrıca blogunun “Blog
ayarları” bölümünden de ulaşabilirsin.

Tüm Tumblr blogları ilk başta Tumblr Resmi temasını kullanır. Bu tema,
blogunun görünüm seçeneklerini dikkate aldığından her yerde istikrarlı bir
görünüm elde etmek için idealdir.

Öte yandan tema bahçemizde
birbirinden farklı yüzlerce tema seni bekliyor. Biz güvenli temalar
kullandığından emin olabilmen için tema bahçesinden bir şeyler seçmeni
öneriyoruz; ancak elbette üçüncü taraflara ait güvenilir temalar da yok
değil. Mesela @codingcabin, @glenthemes ve @rachaelthemes Tumblr’dan birkaç
harika kaynak olarak sayılabilir.

Ait Olduğun Topluluğu Bulmak ve Çevre Edinmek

‘Ait olduğun topluluğu bulmak.’ Bu biraz muallak bir kavram. Ama
kastettiğimiz şeyi ‘yeni arkadaşlar edinmek’ olarak özetleyebiliriz. Hani
aynı senin kafandan birilerini bulursun ya, işte onu Tumblr’da yapmak. Bu
bölümde şunların üzerinden geçeceğiz:

• Sevdiğin türden blogları nasıl bulacağın.
• Takipleştiğin bloglar olmasının verdiği huzur.
• Soru göndermek ve almak.
• Anonim sorular.
• Etiketler.

Güzel İçerik™ Bulma Sanatı

Yeni bloglar, güzel gönderiler bulma işini bizden alacağın önerilere
bırakabilirsin tabii ama eninde sonunda kendin keşfe çıkmak
isteyeceksin. İlgi duyduğun bir konunun etiket sayfasından
başlamak isteyebilirsin. Bu genel bir konu ya da çok detaylı bir şey
olabilir. Canın nasıl isterse. Diyelim ki Star Trek: Deep Space*
hayranısın ve Deep Space Nine hayranlarının Tumblr’da takıldığı bir
yerler var mı diye merak ediyorsun.

*Bu arada, izlemediysen kesin izlemen lazım. Hakikaten diyorum, sırf
DS9 muhabbeti yapmak için Desteğe yazayım dersen ben buradayım.

O zaman ne yapıyorsun? Tumblr panona gidip arama alanına ‘deep space nine’
yazıyorsun. Uygulamadaysan büyüteç simgesine dokununca arama alanını
göreceksin.

Yazarken bir yandan beliren öneriler dikkatini
çekebilir. Etiket sayfasını açmak için ‘aradığım etiket
#deep space nine’ üzerine tıkla/dokun.

 

Etiket sayfasında, o etiketi taşıyan en yeni ve en popüler gönderilerin yanı
sıra, etiketi en sık kullanan blogları bulacaksın. Bunların dışında ilgili
etiketler de merakını uyandırabilir. Hoşuna giden bir blog mu buldun? Süper,
düğmeye basıp takip et. Mesela birkaç gönderi RB’le. İstersen sen de o
etiketi taşıyan bir gönderi oluştur…

Daha fazla bilgi için Aramaya
ve Filtrelemeye İlişkin Temel Bilgiler sayfamızı ziyaret et.

Etiket sayfasında takılırken notlara bakmayı da unutma. Bahsettiğimiz üzere
notlar, ilginç bloglar keşfetmek için idealdir. Ve RB’ler bazen orijinal
gönderiden daha güzel olabilir. Acele etme, etrafa bakın.

Nereden Başlayacağını Bilmiyorsan Nereden Başlamalısın?

Belki aklında Tumblr’ının temeli olmasını istediğin bu tarz özel bir ilgi
alanı yoktur, ya da vardır ama piyasada başka neler var merak
ediyorsundur. Ya da belki ilgi alanına ait ‘ilgili etiketlerin’ resmen
dibini görmüşsündür. O zaman belirli bir etiket sayfası açmak yerine Keşfet
kısmına buyur:

Burada keşfedilecek şeyler kolay kolay bitmez, o yüzden az önce de
dediğimiz gibi, acele etmeden etrafa bakın; farklı sekmeleri keşfet,
aradığın şeyleri bulmana yardımcı olacak seçenekleri kullan.

Takipleşmeler

Tamaaam, artık o seni takip ediyor, sen de onu. Şey gibi, beraber kantinde
oturmuşsunuz, sandviçlerinizi yiyorsunuz. Bir bakmışsın portakal soyuyorsun,
arada bir iki dilim de ona uzatıyorsun. Gerçek hayatta büyük ihtimalle hiç
tanışmamışsınız, birbirinizin ismini bile bilmiyorsunuz. Takipleşen olmak
işte böyle bir şey 💖

Karşılıklı takipleşeceğim kişileri nereden bulacağım diye düşünüyor
olabilirsin. En basit örneğiyle, seni takip etmeye başlayan blogları sen de
karşılık olarak takip edebilirsin (hoşuna giden bloglar için geçerli,
tabii). Her yeni takipçi potansiyel bir takipleşmedir.

Takipleştiğin biri var mı diye bakmak mı istiyorsun? Takip edilenler sayfasına gidip
şu minik simgeyi bul:

Sorular Nasıl Kullanılır

Tumblr’daki bazı bloglar sorulara izin verirken bazıları
vermeyebilir. Sorular birçok farklı amaçla kullanılabilir: Soru sormak için,
iltifat etmek için, oyun oynamak için, talep iletmek için, çeşitli rol yapma
oyunları için… say say bitmez.

Tarayıcıdayken birinin soru sayfasına gitmek için, URL’sinin sonuna /ask
ekleyebilirsin. Şunun gibi: trashposts.tumblr.com/ask.
Uygulamalarda ise blogu görüntülerken ‘Dilediğini sor’ düğmesine basman
yeterli*.

*Bu düğmenin metni özelleştirebilir olduğundan, farklı olabilir. Bir
de blog, Post+ üyesiyse bu alanda soru düğmesi değil, ‘Destek ol’ düğmesi
bulunur. Böyle olduğu zaman blogun sağ üst köşesindeki artı işaretine dokun,
sonra da ‘Dilediğini sor’ seçeneğine dokun.

Peki ya Anonim Sorular?

Gelen kutusuna soru kabul edenlerin yalnızca ufak bir kısmı anonim soru
kabul ediyor. Blog sahibi anonim soru kabul etmiyorsa, bu seçeneği
göremezsin.

Bu seçeneği görüyorsan ve sorunu da anonim olarak göndermek istiyorsan,
aklında bulundurman gereken birkaç küçük notumuz olacak:

• Anonim yönelttiğin sorulara özelden cevap alamazsın. Blog sahibi anonim
  gönderdiğin soruya cevap verecek olursa bunu herkese açık biçimde
  yayımlayacaktır.
• Lütfen terbiyeli ol.

Gelen kutunda anonim soru seçeneğini etkinleştirmek istersen, aklında
bulundurman gerekenler ise şöyle:

• Anonimden yazılanlar, özellikle gizli hayranlara ve bu tür gizemli oyunlara
  ilgin varsa, eğlenceli olabilir. Ancak lütfen unutma: Anonim sorulara izin
  verdiğinde, blogunla etkileşime geçecek kişiler noktasında kontrolün azalmış
  olur.
• Anonimden yazan kişiyi engellediğinde, IP adresi engellenmiş olur ve bu
  eylem geri alınamaz.
• Anonimden sana kimin yazdığını Ekip olarak biz de bilmiyoruz. Bu tamamen
  anonim bir bilgi.

Sorular hakkında daha fazla bilgi edinmek istersen, Yardım Merkezinde yer
alan şu
yazımıza göz atabilirsin.

Etiketlerin Kullanılması

Artık çoğu kişi için #etiket demek #yenibirkonsept değil. Birçok #sosyal
#platform buna yer veriyor. Ama Tumblr doğal olarak bu konuda biraz
farklı. Bu farkı anlamak için dört ayrı gönderiyi inceleyelim:

1. gönderide etiketin ana metinde yer aldığını
görüyoruz. Hashtag simgesi manuel olarak girilmiş ve birden çok kelime
içeren etiketin boşlukları çıkarılmış. Gayet yaygın bir yöntem. Twitter ve
Instagram gibi başka platformlarda işe yarar; ama Tumblr’da işe yaramıyor.

2. gönderide ise etiketin ana metin yerine doğru yere
konduğunu görüyoruz. Bu da bu gönderinin, ‘guyfieri’ etiket sayfasında
çıkacağı anlamına geliyor (blog, arama sonuçlarından gizlenmemişse). Ama bir
de şu var, Tumblr’da etiketler boşluk içerebiliyor olduğundan, birden çok
kelime içeren etiketleri aslında tek kelime haline getirmen gerekmiyor. Bu
olay da bizi bir sonraki maddeye bağlıyor…

3. gönderi. İşte ‘etiket en iyi nasıl girilir’ burada güzel
bir örneğini görüyoruz. Etiket doğru yere yazılmış ve kelimeler boşlukla
ayrılmış.

Peki 4. gönderideki olay nedir tam olarak? 4. örneğimizin
3.’den farkı, etiket kısmında konuyla alakasız gibi duran bir cümle olması:
#cidden ama çekinmeyin yollayın. Bu tarz cümlelere genelde ‘etiketten
konuşmak’ denir, Tumblr’da epey sık görülen bir şeydir. Etiketten konuşmayı,
bıyık altından bir şeyler fısıldamak gibi düşün; söyleyeceğin şeyi
gönderinin ana metnine koymak yerine göze daha zor çarpacak şekilde ifade
etmek.

Gönderi

Tumblr’da iki çeşit gönderi vardır: yeniden bloglamalar
(bunlara İng. reblog’un kısaltması olarak RB deriz) ve orijinal
gönderiler. Bu ikisinin detaylarını aşağıda vereceğiz ama önce,
arada sırada kafaları karıştıran bir konuya değinelim.

RB’ler

Bir gönderi hoşuna mı gitti? RB simgesine bas gitsin. Öyle çok da kafa
yorma. Bir gönderiyi RB’lediğin (yeniden blogladığın) zaman blogunda
yayımlamış olursun, ayrıca hem gönderi sahibi hem de RB zincirine katkıda
bulunanlar RB’nde gözükür. RB’lerken kafana göre bir şeyler ekleyerek veya
hiçbir şey eklemeden gönderebilirsin, tamamen sana kalmış.

Bu özelliği daha iyi kavramak için mutlaka Ekip blogunda yayımladığımız Yeniden
Bloglama nedir? gönderisinde göz at. Bu Tumblr’ın en temel
özelliklerinden birisi, o yüzden güzelce öğren.

Orijinal Gönderiler

Düşüncelerini, sanatsal çalışmalarını, yazılarını ve ürettiğin tüm içeriği
paylaşmak için gönderi oluştur. Diğer kullanıcıların paylaştığın gönderiyi
bulabilmesi için etiket ekle ve dilersen gönderilerinde İçerik
Uyarısı kullan. Tumblr’da nelere izin verilip verilmediğini öğrenmek
için Topluluk
Kurallarımıza göz at.

Ekip blogunda farklı gönderi türlerini nasıl oluşturacağını ara sıra
anlatıyoruz. Bunlara mutlaka göz atmalısın!

• Yeni
  Başlayanlar için Abuk Subuk Gönderiler.
• GIF
  Seti Oluşturuyoruz.
• Uygulamada
  GIF oluşturuyoruz.
• Ve son olarak Gönderi Türleri
  – Bölüm 1 ve Gönderi Türleri
  – Bölüm 2.