Przejdź do zawartości

Alan Nunn May

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Adam Maria Nowakowski (dyskusja | edycje) o 19:33, 20 cze 2024. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Allan Nunn May
Data i miejsce urodzenia

2 maja 1911
Birmingham

Data i miejsce śmierci

12 stycznia 2003
Cambridge

Zawód, zajęcie

fizyk

Alma Mater

Trinity Hall

Pracodawca

Kings College w Londynie

Alan Nunn May (ur. 2 maja 1911 w Birmingham, zm. 12 stycznia 2003 w Cambridge) – brytyjski fizyk atomowy, od 1942 zajmujący się szpiegostwem na rzecz Związku Radzieckiego.

Edukację zakończył jako absolwent Trinity Hall w Cambridge. W czasie studiów został zwerbowany przez Główny Zarząd Wywiadowczy ZSRR[1]. Po uzyskanie doktoratu pracował jako wykładowca w Kings College w Londynie. W tym czasie jego poglądy uległy radykalizacji, to spowodowało, że został członkiem partii komunistycznej. W 1935 wraz z grupą absolwentów z Cambridge wyjechał na kilka tygodni do Leningradu[2].

W czasie II wojny światowej pracował w brytyjskim zespole prowadzącym badania przy projekcie Tube Alloys zmierzającym do skonstruowania bomby atomowej. Od 1942 przekazywał GRU informacje o swoich pracach nad uranem, jednak władze Związku Radzieckiego zainteresowały się tą sprawą dopiero w 1945. Do przebywającego w Montrealu Maya w maju 1945 został wysłany por. Pawieł Angiełow, w celu nawiązania ścisłej współpracy. W czasie tejże współpracy May dostarczył wywiadowi radzieckiemu m.in. raport na temat badan atomowych oraz niewielką ilość radioaktywnego uranu 233. Niebezpieczną przesyłkę z uranem dostarczył do Moskwy podpułkownik Piotr Motinow[3].

Do wykrycia działalności Maya nie przyczyniły się zachodnie służby wywiadowcze lecz dezerter Igor Guzenko[4]. Ponieważ nie było dowodów szpiegostwa Maya, służby wywiadowcze postanowiły schwytać Pierwiosnka (takim kryptonimem był określany przez służby wywiadowcze[5]) w czasie spotkania z łącznikiem. Plan ten jednak nie powiódł się, ponieważ May został ostrzeżony przez radzieckiego agenta Kima Philbiego i do spotkania nie doszło[6].

Ostatecznie został schwytany 1 maja 1946 i skazany na dziesięć lat ciężkich robót. Na wolność wyszedł pod koniec 1952 roku, po odsiedzeniu sześciu i pół roku więzienia. Alan Nunn May odmówił zdefiniowania swoich działań jako zdrady i po zwolnieniu z więzienia, oświadczył, że postąpił słusznie jako szpieg, ponieważ był całym sercem zainteresowany zapewnieniem zwycięstwa nad nazistowskimi Niemcami i Japonią oraz wspieraniem rozwoju pokojowego wykorzystania energii atomowej[7].

Przypisy

Bibliografia

  • Amy Knight: Jak zaczęła się zimna wojna. Sprawa Guzenki i polowanie na radzieckich szpiegów. Warszawa: 2007. ISBN 978-83-7469-568-8.