សង្គមវិទ្យា
សង្គមវិទ្យាគឺជាការសិក្សាអំពីសង្គម និងការសម្ដែងសកម្មភាពរបស់មនុស្សជាក្រុម។ សង្គមវិទ្យាគឺជាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម។ គេហៅអ្នកដែលសិក្សាអំពីសង្គមវិទ្យាថា សង្គមវិទូ។ លោក Auguste Comte (១៧៨៩ - ១៨៥៧) គឺជាមនុស្សដំបូងដែលបានប្រើពាក្យ Sociology (សង្គមវិទ្យា) នេះ។ បញ្ហាចម្បងមួយដែលសង្គមវិទ្យាសិក្សាមុនដំបូង គឺការផ្លាស់ប្ដូរទីលំនៅរបស់ប្រជាជនទៅក្នុងក្រុង និងការបម្រើការងារនៅក្នុងរោងចក្រ។ លោកកាលម៉ាក្ស, Max Weber និង Émile Durkheim គឺជាបុគ្គលឈានមុខគេនៅក្នុងការសិក្សាអំពីបាតុភូតសង្គម ដូចជាសហគមន៍, អំណាច, ស្ថានភាព, ការផ្ទេរសិទ្ធិ និងកង្វះអំណាច។
ទៅទសវត្សរ៍នៃឆ្នាំ ២០០០ សង្គមវិទ្យាបានផ្ដោតទៅលើរឿងផ្សេងទៀតដូចជាការប្រកួតប្រជែង, ជាតិពន្ទុ, វណ្ណៈ, ភេទ, គ្រួសារ និងអន្តរកម្មសង្គម។ វិជ្ជានេះក៏សិក្សាអំពីរចនាសម្ព័ន្ធសង្គមជាផ្នែកៗផងដែរ ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការផ្ដាច់ចេញ។ គេក៏អាចចាត់ទុកសង្គមវិទ្យាថាជាការសិក្សានៃសង្គមពិភពលោកទាំងមូលបានដែរ ព្រោះថាសង្គមគឺជាសហគមន៍ ឬបណ្ដុំមនុស្សរស់នៅក្នុងតំបន់, ប្រទេស ឬទ្វីបនិមួយៗ ហើយមានការចែករំលែកវប្បធម៌, ច្បាប់ និងការរៀបចំឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
ប្រវត្តិនៃសង្គមវិទ្យា[កែប្រែ]
ការវិភាគសង្គមចាប់កើតមានតាំងពីសម័យកាលប្លាតូម្ល៉េះ ។ សង្គមវិទ្យាបានក្លាយទៅជាមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្ត្រនៅអំឡុងដើមទសវត្សរ៍ទី 18 នៃគ្រិស្តសករាជ ដោយសារការវិភាគ និងពិនិត្យមើលសង្គមផ្អែកលើតថភាព ដែលតថភាពនេះជាផ្នែកមួយនៃវិទ្យាសាស្ត្រ ។ លោក Auguste Comte គឺជាមនុស្សដំបូងបំផុតដែលបានប្រើពាក្យ Sociology (សង្គមវិទ្យា) ក្នុងឆ្នាំ ១៨៣៩ ។ ពាក្យ Sociology មានប្រភពពីពាក្យឡាតាំង និងក្រិក ។
សង្គមវិទ្យាត្រូវបានគេយកទៅបង្រៀនជាលើកដំបូងនៅសកលវិទ្យាល័យកាណាស់ (University of Kanas) នៅឆ្នាំ ១៨៩០ ហើយបានក្លាយជាមហាវិទ្យាល័យសង្គមវិទ្យាជាលើកដំបូងនៅឆ្នាំ ១៨៩៥ នៅសាកលវិទ្យាល័យ Bordeaux ដោយលោក Émile Durkheim ។
សង្គមវិទ្យាមូលដ្ឋាន
ជំពូកទី ១[កែប្រែ]
មេរៀនទី ១ - ចំណុចផ្ដើមស្ដីពីសង្គមវិទ្យា ហេតុអ្វីបានជាសង្គមនៅអ៊ឺរ៉ុបមានការរីកចម្រើន[កែប្រែ]
កំណើត និងការវិវត្តរបស់សង្គមវិទ្យា =[កែប្រែ]
ទំនាក់ទំនងសង្គមវិទ្យា និងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ[កែប្រែ]
វិធីទាំងឡាយដែរលសង្គមវិទ្យាប្រើប្[កែប្រែ]
ទ្រឹស្ដីរចនាសម្ព័ន្ធ-មុខងារនិយម[កែប្រែ]
ទ្រឹស្ដីជម្លោះ[កែប្រែ]
ទ្រឹស្ដីទំនាក់ទំនង-និមិត្តសញ្ញា[កែប្រែ]
ជំពូកទី ២[កែប្រែ]
មេរៀនទី ៣ - បញ្ញត្តិមូលដ្ឋានដែលប្រើក្នុងសង្គមវិទ្យា[កែប្រែ]
គេបែងចែកសង្គមដោយផ្អែកលេីលក្ខខណ្ឌអ្វីខ្លះ?
សហគមន៍[កែប្រែ]
សមាគម[កែប្រែ]
ស្ថាប័ន[កែប្រែ]
អង្គការចាត់តាំង[កែប្រែ]
ផលប្រយោជន៍ និងឥរិយាបថ[កែប្រែ]
អន្តរកម្ម សង្គម ខ្មែរ[កែប្រែ]
បរិស្ថាន[កែប្រែ]
រចនាសម្ព័ន្ធសង្គម[កែប្រែ]
ប្រព័ន្ធសង្គម[កែប្រែ]
==== ក្រុមសង្គម
ឋានៈ និង តួនាទី[កែប្រែ]
ហ្វូង[កែប្រែ]
សាធារណជន[កែប្រែ]
ចលនាសង្គម[កែប្រែ]
មេរៀនទី ៤ - សង្គមូបនីយកម្ម[កែប្រែ]
និយមន័យ[កែប្រែ]
ធាតុនៃសង្គមូបនីយកម្ម[កែប្រែ]
ភ្នាក់ងារសង្គមូបនីយកម្ម[កែប្រែ]
ជំពូកទី ៣[កែប្រែ]
សង្គមវិទ្យាគឺជាការសិក្សាអំពីសង្គម និងការសម្ដែងសកម្មភាពរបស់មនុស្សជាក្រុម។ សង្គមវិទ្យាគឺជាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម។ គេហៅអ្នកដែលសិក្សាអំពីសង្គមវិទ្យាថា សង្គមវិទូ។ លោក Auguste Comte (១៧៨៩ - ១៨៥៧) គឺជាមនុស្សដំបូងដែលបានប្រើពាក្យ Sociology (សង្គមវិទ្យា) នេះ។ បញ្ហាចម្បងមួយដែលសង្គមវិទ្យាសិក្សាមុនដំបូង គឺការផ្លាស់ប្ដូរទីលំនៅរបស់ប្រជាជនទៅក្នុងក្រុង និងការបម្រើការងារនៅក្នុងរោងចក្រ។ លោកកាលម៉ាក្ស, Max Weber និង Émile Durkheim គឺជាបុគ្គលឈានមុខគេនៅក្នុងការសិក្សាអំពីបាតុភូតសង្គម ដូចជាសហគមន៍, អំណាច, ស្ថានភាព, ការផ្ទេរសិទ្ធិ និងកង្វះអំណាច។
ទៅទសវត្សរ៍នៃឆ្នាំ ២០០០ សង្គមវិទ្យាបានផ្ដោតទៅលើរឿងផ្សេងទៀតដូចជាការប្រកួតប្រជែង, ជាតិពន្ទុ, វណ្ណៈ, ភេទ, គ្រួសារ និងអន្តរកម្មសង្គម។ វិជ្ជានេះក៏សិក្សាអំពីរចនាសម្ព័ន្ធសង្គមជាផ្នែកៗផងដែរ ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការផ្ដាច់ចេញ។ គេក៏អាចចាត់ទុកសង្គមវិទ្យាថាជាការសិក្សានៃសង្គមពិភពលោកទាំងមូលបានដែរ ព្រោះថាសង្គមគឺជាសហគមន៍ ឬបណ្ដុំមនុស្សរស់នៅក្នុងតំបន់, ប្រទេស ឬទ្វីបនិមួយៗ ហើយមានការចែករំលែកវប្បធម៌, ច្បាប់ និងការរៀបចំឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
ប្រវត្តិនៃសង្គមវិទ្យា ការវិភាគសង្គមចាប់កើតមានតាំងពីសម័យកាលប្លាតូម្ល៉េះ ។ សង្គមវិទ្យាបានក្លាយទៅជាមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្ត្រនៅអំឡុងដើមទសវត្សរ៍ទី 18 នៃគ្រិស្តសករាជ ដោយសារការវិភាគ និងពិនិត្យមើលសង្គមផ្អែកលើតថភាព ដែលតថភាពនេះជាផ្នែកមួយនៃវិទ្យាសាស្ត្រ ។ លោក Auguste Comte គឺជាមនុស្សដំបូងបំផុតដែលបានប្រើពាក្យ Sociology (សង្គមវិទ្យា) ក្នុងឆ្នាំ ១៨៣៩ ។ ពាក្យ Sociology មានប្រភពពីពាក្យឡាតាំង និងក្រិក ។
សង្គមវិទ្យាត្រូវបានគេយកទៅបង្រៀនជាលើកដំបូងនៅសកលវិទ្យាល័យកាណាស់ (University of Kanas) នៅឆ្នាំ ១៨៩០ ហើយបានក្លាយជាមហាវិទ្យាល័យសង្គមវិទ្យាជាលើកដំបូងនៅឆ្នាំ ១៨៩៥ នៅសាកលវិទ្យាល័យ Bordeaux ដោយលោក Émile Durkheim ។
សង្គមវិទ្យាមូលដ្ឋាន
ឥទ្ធិពលនៃបរិស្ថានរូប[កែប្រែ]
ឥទ្ធិពលនៃតំបន់វាលទំនាប[កែប្រែ]
ឥទ្ធិពលនៃតំបន់ភ្នំ និងតំបន់ខ្ពង់រាប[កែប្រែ]
ឥទ្ធិពលនៃវាលខ្សាច់[កែប្រែ]
មេរៀនទី ៦ - ស្ថាប័នសេដ្ឋកិច្ច[កែប្រែ]
និយមន័យ[កែប្រែ]
សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និង សង្គម[កែប្រែ]
ការអភិវឌ្ឍនៃប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច[កែប្រែ]
ផលវិបាកសង្គមរបស់មូលធននិយម[កែប្រែ]
ឥទ្ធិពលមូលធននិយមក្នុងអរិយធម៌ទំនើប[កែប្រែ]
សង្គមនិយម[កែប្រែ]
កុម្មុយនិស្តនិយម[កែប្រែ]
ភាពខុសប្លែកគ្នារវាងមូលធននិយម និង កុម្មុយនិស្តនិយម[កែប្រែ]
ឧស្សាហកម្ម និង ប្រព័ន្ធសង្គម[កែប្រែ]
ជំពូកទី ៤[កែប្រែ]
មេរៀនទី ៧ - វប្បធម៌ និង អរិយធម៌[កែប្រែ]
វប្បធម៌[កែប្រែ]
អរិយធម៌[កែប្រែ]
ទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ និង សង្គមធម៌[កែប្រែ]
ទំនាក់ទំនងអរិយធម៌ខ្មែរ និង អរិយធម៌បរទេស[កែប្រែ]
ទំនាក់ទំនងរវាងវប្បធម៌ខ្មែរ និង វប្បធម៌ឥណ្ឌា[កែប្រែ]
ឥទ្ធិពលនៃសាសនាទៅលើប្រាសាទបុរាណខ្មែរ[កែប្រែ]
= មេរៀនទី ៨ - របបសង្គមខ្មែរ[កែប្រែ]
នយោបាយខ្មែរ[កែប្រែ]
សេដ្ឋកិច្ចខ្មែរ[កែប្រែ]
សង្គមកិច្ចខ្មែរ[កែប្រែ]
តម្លៃពិសេសនៃអរិយធម៌ខ្មែរ[កែប្រែ]
មេរៀនទី ៩ - ជំនឿ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណីខ្មែរ[កែប្រែ]
ជំនឿសាសនា[កែប្រែ]
ជំនឿផ្សេងៗរបស់ខ្មែរ[កែប្រែ]
លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យនៃសង្គមការណ៍[កែប្រែ]
តើព្រលឹងខ្មែរមានន័យដូចម្ដេច?[កែប្រែ]
ឯកសារយោង[កែប្រែ]
- ទស្សនវិជ្ជាព្រះពុទ្ធសាសនា [១]