მომხმარებელი:Daliladalo/სავარჯიშო3
ბაიკალ-ამურის მაგისტრალი ( რუსული Байкало-Амурская магистраль (БАМ), ბაიკალ-ამურის მაგისტრალი არის ფართო ლიანდაგიანი სარკინიგზო ხაზი რუსეთში. აღმოსავლეთ ციმბირის და რუსეთის შორეული აღმოსავლეთით. 4,324 კილომეტრიანი ბაიკალ-ამურის მაგისტრალი ჩრდილოეთით გადის დაახლოებით 610-დან 770 კმ-მდე მანძილზე ტრანსციმბირის მაგისტრალის პარალელურია.
ბაიკალ-ამურის მაგისტრალი აშენდა, როგორც სტრატეგიული ალტერნატიული მარშრუტი ტრანსციმბირის რკინიგზისთვის, განსაკუთრებით ჩინეთის საზღვართან დაუცველ უბნებთან. ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის ღირებულება 14 მილიარდ დოლარად შეფასდა. ის ძალიან გამძლე მასალით გაკეთდა, რადგან უმეტესად შენდებოდა მიწაზე, რომელსაც მრავალწლოვანი მზრალობა ახასიათებს. რთული რელიეფის, ამინდის, დიდი სიგრძისა და ხარჯების გამო საბჭოთა ლიდერი ლეონიდ ბრეჟნევი საუკუნის სამშენებლო პროექტს არქმევს.
მარშრუტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ბაიკალ-ამურის მაგისტრალი გადადის ტრანსციმბირის სარკინიგზო მონაკვეთზე ტაშეში, შემდეგ კვეთს მდინარე ანგარას ქალაქ ბრატსკთან და მდინარე ლენას უსტ-კუტთან. მიდის სევერობაიკალსკის გავლით ბაიკალის ტბის უკიდურეს ჩრდილო წერტილთან. გაივლის ქალაქებს, ტინდასა და ხანის, მდინარე ამურის გავლით, კომსომოლსკ- ამურთან და საბოლოოდ ჩაედინება წყნარ ოკეანეში სოვეტსკაია გავანთან. ხაზი გაივლის 21 გვირაბს, რომელთა საერთო სიგრძე 4,200 კილომეტრია. ბაიკალ-ამურის მაგისტრალზე გამოყენებული ხიდების მთლიანი სიგრძე კი 400 კმ-ზე მეტია. [1]
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
დაგეგმვა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1888 წელს რუსულმა ტექნიკურმა საზოგადოებამ განიხილა ბაიკალის ჩრდილოეთით მდებარე რკინიგზის მშენებლობის პროექტი, რის შემდეგაც 1889 წლის ივლის-სექტემბერში გენერალური შტაბის პოლკოვნიკმა ნ. ა. ვოლოშინოვმა ცოტა ხნით მოინახულა 1000 კილომეტრი ფართობი უსტ-კუტიდან მუიამდე, სწორედ იმ ადგილებში, სადაც დღეს გადის ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის მარშრუტი. ის მივიდა დასკვნამდე: "... ამ მიმართულებით სარკინიგზო ხაზის გატარება აბსოლუტურად შეუძლებელია გარკვეული ტექნიკური სირთულეების გამო". ვოლოშინი არ იყო პესიმისტი, ის მიხვდა იმ დროს არც ტექნოლოგია და არც სხვა საშუალებები არ იყო საკმარისი, რომ ასეთი დიდი მუშაობა განეხორციელებინათ რუსეთში.
1926 წელს რკინიგზის ჯარების ცალკეულმა კორპუსებმა დაიწყეს ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის სამომავლო მარშრუტის ტოპოგრაფიული დაკვირვების ჩატარება. 1932 წლის (13 აპრილს) გამოიცა ბრძანება "ბაიკალ-ამურის სარკინიგზო მაგისტრალის მშენებლობის შესახებ", რომლის მიხედვითაც დაიწყო პროექტირება და კვლევა. შემოდგომაზე ნათელი გახდა, რომ მშენებლობის მთავარი პრობლემა მუშების ნაკლებობა იყო. ოფიციალურად დაკომპლექტებული თანამშრომლების 25 ათასი ადამიანის ნაცვლად მხოლოდ 2.5 ათასი ადამიანის მოზიდვა მოხერხდა. 25 ოქტომბერს საბჭოთა კავშირის სნკკის მეორე განკარგულება გამოიცა, რომლის მიხედვითაც ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის მშენებლობა გადაეცა სპეციალურ ადმინისტრაციას.
ზოგადად, ავიაციის გამოყენება წარმატებულად იქნა აღიარებული, რადგანაც შესყიდული იქნა სხვადასხვა თვითმფრინავები. სარკინიგზო აეროპორტში ჩამომსვლელ სატრანსპორტო საშუალებებში განსხვავებული ტიპისაა, რომლებიც გამოყენებული იქნა საჰაერო ფოტოგრაფიისთვის. 1937 წელს ამ თვითმფრინავის ფლოტის ფუნქციონირების მიზნით შეიქმნა სპეციალური დანაყოფი.
1937 წელს, ის განისაზღვრა მიმართულების მარშრუტი ბაიკალ-ამურის მაგისტრალი: ტაიშეტი - ბრატსკი - ბაიკალის ტბა (ჩრდილოეთით) და - ტუნდა- უსტ-ნიემანი - კომსომოლსკ-ამური - სოვეტსკაია გავანი.
ამავდროულად ჯერ კიდევ არ არის შემუშავებული ბევრი დეტალი, რადგან არ არსებობდა რუკები. 1938 წლიდან ეს პრობლემა გახდა აეროფოტოგრაფიის საჰაერო ხომალდის მუშაობის ძირითადი მიმართულება.
მშენებლობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1974 წლის აპრილში ბაიკალ-ამურის მაგისტრალზე გამოცხადდა შოკის მშენებლობა, აქ მოვიდნენ ახალგაზრდები.
1974 წლის აპრილში XVII ყრილობაზე გაკეთდა გადაწყვეტილება ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის მშენებლობისთვის სათაო ოფისის შექმნის შესახებ. დაინიშნა აპარატის უფროსი, დიმიტრი ფილიპოვი.
1977 წელს მუდმივ ექსპლუატაციაში შევიდა ბამი-ტინდას ხაზი და 1979 წელს კი ტინდა -ბერკაკიტის ხაზი. გზის ძირითადი ნაწილი 12 წლის განმავლობაში შენდებოდა. 1989 წლის 1 ნოემბერს მუდმივი ექსპლუატაციისთვის გაიხსნა მთელი ახალ სამიათას კილომეტრიანი მაგისტრალი.
ბაიკალ-ამურის მაგისტრალი გახდა ყველაზე ძვირადღირებული ინფრასტრუქტურული პროექტი სსრკ-ს ისტორიაში. ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის მშენებლობის ხარჯები დაახლოებით ოთხჯერ უფრო მაღალი აღმოჩნდა, ვიდრე მოსალოდნელი იყო.
ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის გარშემო არსებული ტერიტორიების განვითარება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ბაიკალ-ამურის ძირითადი ხაზი განისაზღვრა როგორც ყოვლისმომცველი პროექტის განუყოფელი ნაწილი იმ ტერიტორიების მნიშვნელოვან ბუნებრივი რესურსების განვითარებისთვის, რომელთა მიხედვითაც დაგეგმილი ასევე იყო ცხრა (ზოგი მონაცემებით თერთმეტი) გიგანტური საწარმო. საბოლოოდ აშენდა მხოლოდ ერთი - სამხრეთ იაკუტიის ქვანახშირის კომპლექსი, მის შემადგენლობაში უნდა ყოფილიყო ნერინგრი ქვანახშირის მაღარო.
ბაიკალ-ამურის მაგისტრალის დატვირთვის გაზრდის მნიშვნელოვანი იმედები დაკავშირებულია კერძო პირზე გადაცემასთან და რიგი სფეროების განვითარების დაგეგმილად დაწყებასთან. კერძოდ, კომპანია "მეჩელს" დაგეგმილი აქვს დაიწყოს განვითარება ელგის ნახშირსაბადოზე, ასევე დაგეგმილია ოლეგ დერიპასკის "ძირითადი ელემენტი", ალიშერ უსმანოვის "მეტალოინვესტი" და სხვა. ზონის განვითარებისათვის წამოწყებული თითქმის ყველა პროექტი შეჩერებული იყო.
2018 წელს ფედერალური ქსელის კომპანიამ დაიწყო მშენებლობა ელექტროგადამცემის ხაზებისა. ჩრდილოეთით ირკუტსკში რეგიონში, რომელიც უზრუნველყოფს გარე ელექტრომომარაგებას ბაიკალის-ამურის სარკინიგზო მაგისტრალზე და იაკუტიის ოლქის დასავლეთ რაიონის შეერთება ციმბირის გაერთიანებულ ელექტროენერგეტიკის სისტემაზე. [2] მიმდინარეობს სარემონტო მუშაობა, დაიწყო ელექტროგადამცემი ხაზების ელექტროენერგიის მიწოდება.[2]
- ↑ Yates, Athol & Zvegintzov, Nicholas Siberian BAM Guide: Rail, Rivers & Road (1995, 2nd edition 2001, Trailblazer Publications, England) ISBN 1-873756-18-6 (see excerpt)
- ↑ 2.0 2.1 Тимур Бек. (2018-03-16) ФСК начала строительство ЛЭП для электроснабжения БАМа. Гудок. ციტირების თარიღი: 2018-03-17.