Ain (Departemen ing Prancis)
Ain (Arpitan: En) kuwi sawijining departemen kang dijenengaké saka anané Kali Ain kang dumunung ana ing pinggir wétan Prancis, yakuwi ing region Rhône-Alpes (Rôno-Arpes) ing tapel wates karo negaraSwiss. Nomer urut Departemen iki yaiku nomer 01.
Sajarah
Departemen iki minangka salah siji saka 83 departemen kang didegaké samangsa jaman Revolusi Prancis yaiku ing tanggal 4 Maret, 1790. Departemen iki diciptakaké saka patang (tilas) provinsi, yakuwi: Bresse (Brêsse), Bugey (Bugê), Dombes (Domba) , lan Gex, lan sebagéan saka : Franc-Lyonnais.
Wis wiwit abad ka-13 pedunung ing tlatah iki omong nganggo dhialèk kang béda saka basa Arpitan kang diarani Bressan. Dhialèk iki isih kerep dipigunakaké ing dhaérah pedhalaman Ain nganti abad ka-20. Nganti dina iki isih dipigunakaké nanging ora sben dina.
Tlaytah iki asal muasalé bagéan saka krajaan kuna Burgundy, sadurungé digabungaké karo Prancis déning dukes saka Savoy ing taun 1601. Wiwit taun 1798 nganti 1814, Gex dipisahaké lan dadi bagéan saka departemenLéman. Enem commune bagéan kidul-kulon dipisahaké saka Ain ing taun 1967 lan dadi bagéan saka Komunitas Urban Lyon.
Geografi
Departemen iki dibagi saka lor mangidul déning Kali Ain. Bagéan kulon dumadi saka dhataran lan dhataran endhèk. Sisih wétan luwih arupa gunung-gunung, yakuwi terusané Gunung Jura sisih kidul. Titik elevasi paling dhuwur jroning departemen iki(lan ing gunung Jura) yakuwi dumunung ing Crêt de la Neige (1720 m).
Ain kuwi dikubengi déning departemen Jura, Saône-et-Loire, Rhône, Isère, Savoie, lan Haute-Savoie. Ing sisih wétan, wewatesan karo canton-canton Swiss, yakuwiJenewa lan Vaud.
Kutha
Ing ngisor iki sawetara kutha wigati ing departemen Ain:
- Ambérieu-en-Bugey
- Bellegarde-sur-Valserine
- Belley
- Bourg-en-Bresse
- Ferney-Voltaire
- Gex
- Meximieux
- Montluel
- Nantua
- Oyonnax
Kali
Saliyané kali Ain, uga ana kali-kali kang mili ing departemen Ain, antara liya yakuwi:
Demografi
Departemen iki ora nduwé kutha gedhé, lan populasi mencar ing sawetara kutha-kutha cilik. Populasi suda sithik ing paro kaloro abad ka-19 amarga anané urbanisasi, lan luwih-luwih sudané mangsa Perang Donya I. Wiwit nambah manèh sawisé Perang Donya II, amarga ekspansi tlatah pinggirané (suburb) Lyon lan Jeneva. Saka taun 1968 nganti 1999, pedunung nambah saka 339,262 dadi 515,270.
Turisme
Loro atraksi utama turisme yakuwi èstat Voltaire ing Ferney-Voltaire lan makam John Vianney ing Ars-sur-Formans.
Departemen iki uga nawakké wisata alam, kanthi mlaku, numpak pit utawa nunggang jaran. Kali lan tlagané nyadhiakaké kasempatan kanggo werna-werna olahraga banyu.
Sisih lor-wétan saka departemen iki, yakuwi ing Pays de Gex nduwé akèh ski resort lan pemandhangan alam Alpen, klebu uga Mont Blanc.
Parc Naturel Régional du Haut Jura kuwi sawijining cagar alam kanthi tlatah "sadhel" (mountain pass) kang dhuwur.
Delengen uga
- House of Savoy
- Duchy of Savoy
- Cantons of the Ain department
- Communes of the Ain department
- Arrondissements of the Ain department
Pranala jaba
 |
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Ain. |
| Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |