Saltar ao contido

Portal:Pontevedra

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Pontevedra é unha cidade galega, capital da provincia de Pontevedra e da súa comarca homónima. É a sexta cidade máis poboada de Galicia despois de Vigo, A Coruña, Ourense, Lugo e Santiago de Compostela. Segundo o IGE, en 2015 a poboación foi de 82.539 habitantes (78.715 en 2004).

Unha lenda de carácter erudito creada cara ao renacemento dotou á vila dunha orixe fantástica, facendo responsable da súa fundación a Teucro, un dos heroes da Guerra de Troia. A lenda di que chegou a estas terras tras ser exiliado polo seu pai Telamón e fundando un asentamento co nome de Helenes. Porén, o certo é que diversos estudos históricos e arqueolóxicos máis recentes non detectan restos de presenza humana neste val anteriores á súa integración no Imperio Romano.

En 1833, coa creación das provincias, convértese na capital da provincia do mesmo nome que a cidade, o que permitiu a transformación nunha urbe administrativa.

A cidade localízase no fondo da ría de Pontevedra, na desembocadura do río Lérez. Está asentada nun outeiro rochoso relativamente aplanado pola erosión que, aínda que non é de moita altura, fai que o Lérez a arrodee polo norte antes de abrirse á ría. Por esta razón as únicas rúas que son algo empinadas son as que baixan á ribeira. O emprazamento resulta estratéxico, xa que é o primeiro punto, vindo desde o mar, a través da ría, polo que se pode cruzar de norte a sur.

Destacan como monumentos a Capela da Virxe Peregrina de Pontevedra, as Ruínas de San Domingos, a Basílica de Santa María a Maior, ou o Mosteiro de San Salvador de Lérez.

Artigo destacado

editar

A batalla de Ponte Sampaio foi un choque bélico que tivo lugar no lugar homónimo entre os días 7 a 9 de xuño de 1809, no escenario da Guerra de Independencia española. O conflito tivo lugar nas beiras do río Verdugo, entre unha forza conxunta de tropas regulares españolas e milicias populares galegas que se enfrontaron ás tropas francesas dirixidas polo mariscal Michel Ney. A resistencia dos españois, impediu a Ney o paso do río, véndose obrigado a retirarse.

A vitoria do mariscal Soult na batalla de Elviña, nas proximidades da Coruña, o 16 de xaneiro de 1809, sobre as tropas británicas de Moore, deixaría campo libre para a ocupación de Galicia. En apenas dúas semanas rendéronse as cidades máis importantes do país. O mariscal Ney, que acompañaba a Soult, recibe ordes de controlar o Norte do país e máis Asturias, para o que centra o seu campamento en Lugo. Á par Soult pasa a Portugal, onde toma Porto no 29 de marzo.

Ney saíu da Coruña, pasando por Santiago. Levaba con el uns 8 000 infantes e 1 200 xinetes, con 13 canóns. As forzas regulares españolas, ao mando do conde de Noroña, esperaron o avance de Ney en Ponte Sampaio, que era paso obrigado no camiño entre Pontevedra e Vigo.

O día 7 de xuño de 1809, as tropas de Ney avistaron o inimigo. Tentouse tomar a ponte de Sampaio en sucesivos ataques frontais, que foron rexeitados. As tropas francesas procuraron vaos apropiados no río Oitavén, pero os ataques foron infrutuosos unha e outra vez, ao igual que as tentativas sobre a ponte de Caldelas. O día 9, Ney xulgou polas perdas que serían inútiles novos ataques, polo que deu a orde de retirarse a Compostela.

Lugar de interese

editar

O Museo Provincial de Pontevedra foi fundado pola Deputación de Pontevedra o 30 de decembro de 1927. Está rexido por un padroádego, sendo a Deputación Provincial de Pontevedra o seu titular. Dispón de cinco edificios históricos e un sexto de nova construción, con salas de exposición permanente e temporais. Os fondos do museo son pluridisciplinares, clasificados en salas de belas artes, arqueoloxía, etnografía e artes aplicadas. O edificio fundacional, o Castro Monteagudo, localízase na rúa Pasantería en Pontevedra, e abriu ó público o 10 de agosto de 1929.

Na actualidade o museo ocupa cinco edificios históricos máis un sexto edificio moderno que se comezou a construír en 2004 e que foi inaugurado en 2012. Os cinco edificios históricos son o Pazo do Castro Monteagudo, o Pazo García Flórez, o Edificio Fernán López, as Ruínas de San Domingos, e o Edificio Sarmiento. O museo conta tamén cunha biblioteca de consulta e realiza publicacións científicas periódicas.

Foi distinguido en 1996 coa Medalla de Ouro de Galicia.

Imaxe destacada
Biografía destacada

editar

Xoán Manuel Pintos Villar, nado no Burgo (Pontevedra) o 16 de decembro de 1811 e finado en Vigo o 29 de xuño de 1876, foi un escritor galego. Está considerado un dos precursores do Rexurdimento literario, e dentro deles, pertencente á primeira xeración provincianista. A súa obra, como acontecía por norma xeral na época, está espallada en xornais, revistas e folletos, mais é A Gaita Gallega (1853), a única obra súa publicada en vida, a composición que o sitúa nun lugar importante dentro da literatura galega por ser a primeira escrita en galego moderno. Dedicóuselle o Día das Letras Galegas en 1975.

O Concello de Pontevedra outorga periodicamente o Premio Xoán Manuel Pintos, ao compromiso coa lingua.

Sabías que...?

editar

Escultura do loro Ravachol diante da capela da Virxe Peregrina.


Artigos de calidade e bos

editar

Artigos de calidade (2)

Artigos bos (1)


Portais relacionados

editar

Galicia
Galicia

Galicia

Lugo
Lugo

A Coruña

Ferrol
Ferrol

Ferrol

Lugo
Lugo

Lugo

Ourense
Ourense

Ourense

Santiago de Compostela
Santiago de Compostela

Santiago de Compostela

Vigo
Vigo

Vigo

Proxectos irmáns

editar

Wikimedia Commons
Wikimedia Commons

en Commons