Maoculuk: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

16.21, 10 Haziran 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Maoculuk ya da Maoizm, adını Mao Zedong'dan alan, kapitalizmin Avrupa'daki gibi bir gelişme seyri izlemediği Uzak Doğu toplumlarına özgü Marksizm'in pratiği olarak ifade edilebilir.^[1]^[2] Maoizm, taraftarlarına göre, Marksizm-Leninizm siyaset biliminin 3. nitel aşamasıdır ve kırlardan şehirleri kuşatarak proleterya diktatörlüğüne ulaşabilmenin tek altın anahtarıdır.^[3] Maocuların asgari programlarında ise, bağımsızlığın sağlanması ve feodalizmin tasfiyesi vardır.

Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]

Asya tipi üretim tarzı olarak ifade edilen ve Doğu toplumlarına özgü olan bu durum Avrupa'dakinden farklı bir mülkiyet yapılanmasının bir sonucudur. Avrupa'da toprak sahibi Lordlar bulundukları bölgede Kralın yetkilerini paylaşır. Kendi bölgelerinde bağımsız hareket ederlerken Asya toplumlarında böyle bir durum görülmez, merkezi otorite güçlü yapısını devam ettirebilmek için toprağı bazı kişilere mülk olarak devretmez, ancak toprağın kullanım hakkını bazı koşullar altında devreder. Böylece ülke topraklarının tamamı devlete ya da aynı anlama gelmek üzere merkezi otoriteye bağlıdır. Böyle bir mülkiyet yapılanmasının sonucu olarak Asya toplumlarının üretim yapısı Avrupa'daki üretim yapısından farklılaşmıştır. Mao bu ikili yapı içerisinde Marksizm'in hayata geçirilmesi ve sosyalist iktidarın kurulabilmesi için Asya toplumlarına farklı bir örgütlenme uygulamıştır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Mao döneminde Çin nüfusunun önemli bir bölümü köylüydü. İşçi sınıfı ise birkaç büyük kentte çok sınırlı sayıda mevcuttu. Bu somut durum içerisinde Avrupa'daki gibi işçi sınıfının çoğunlukta olmadığı Çin'de işçilerin tek başlarına iktidar mücadelesi vermesi mümkün değildi. Bunu gören Mao, köylü sınıfının gücüne dayanan ancak işçi sınıfının "ideolojik öncülüğüne" dayanan bir mücadeleyi savundu. Buna göre işçi sınıfı Çin'de gelişmediği için kısıtlı bir güce sahipti. Köylü sınıfı ise toplumun çoğunluğunu oluşturduğu için etkin bir güçtü. Mao bu somut koşullar altında şehirlerde işçi sınıfının gerilla örgütlenmesinin başarısızlığa uğrayacağını bu sebeple yine işçi sınıfının "ideolojik önderliğine" dayanan bir köylü gerilla örgütlenmesi kurdu. Çin Kapitalizminin sadece merkezde güçlü olduğu ve çevrede etkili bir güce ulaşamadığı için mücadele çevreden merkeze doğru olmalıydı. Maonun Çin'in çevrelerinde köylü gerilları ile başlattığı mücadele genişleyerek merkeze dayandı ve Çin'de Sosyalizm'in başarısıyla sonuçlandı. Ancak Mao sosyalist bir devrimin iktidarı ele almasının yeterli olmadığını, asıl mücadelenin bundan sonra başlayacağını söyledi.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kapitalizmin ideolojik etkilerinden, insan üzerindeki tahribatlarından, yabancılaşmadan kurtulabilmek için sosyalizmin yaşamın her alanına nüfuz edebilmesi için bir "Kültür Devrimi"ni savundu.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414.
^ Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578.
^ Sullivan, Lawrence R. (2012). Historical dictionary of the Chinese Communist Party. Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810872257.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Çin-Sovyet ayrılığı

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Guiding thought of revolution: the heart of Maoism 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. international project
Marx2Mao.org 28 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mao Internet Library
The Encyclopedia of Marxism 29 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mao Zedong Thought.
The Encyclopedia of Marxism13 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mao's life.
Monthly Review January 2005 17 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Text of the leaflets distributed by the Zhengzhou Four.
World Revolution Media Maoist revolutionary film, music, and art archive
Batchelor, J. Maoism and Classical Marxism 2 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Clio History Journal, 2009.

[KomünizmTarihi-1] Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414.

[CambridgeKomünizmTarihi-2] Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578.

[ÇinKomünistPartisi-3] Sullivan, Lawrence R. (2012). Historical dictionary of the Chinese Communist Party. Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810872257.

[1]

[2]

[3]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-{{kaynaksız}}
 {{Maoculuk}}
+{{Komünizm}}
-'''Maoculuk''' ya da '''Maoizm''', adını [[Mao Zedong]]'dan alan, [[kapitalizm]]'in [[Avrupa]]'daki gibi bir gelişme seyri izlemediği [[Uzak Doğu]] toplumlarına özgü [[Marksizm]]'in pratiği olarak ifade edilebilir. Maoizm, [[Marksizm-Leninizm]] siyaset biliminin 3. nitel aşamasıdır ve kırlardan şehirleri kuşatarak [[proleterya]] diktatörlüğüne ulaşabilmenin tek altın anahtarıdır. Maocuların asgari programlarında ise, bağımsızlığın sağlanması ve feodalizmin tasfiyesi vardır.
+{{Çin siyaseti}}
+'''Maoculuk''' ya da '''Maoizm''', adını [[Mao Zedong]]'dan alan, [[kapitalizm]]in [[Avrupa]]'daki gibi bir gelişme seyri izlemediği [[Uzak Doğu]] toplumlarına özgü [[Marksizm]]'in pratiği olarak ifade edilebilir.<ref name="KomünizmTarihi">{{kitap kaynağı |soyadı1=Smith |ad1=S. A. |başlık=The Oxford handbook of the history of communism |tarih=2017 |yayıncı=Oxford University Press |yer=Oxford |isbn=978-0198779414}}</ref><ref name="CambridgeKomünizmTarihi">{{kitap kaynağı |soyadı1=Pons |ad1=Silvio |başlık=The Cambridge history of communism |tarih=2020 |yayıncı=Cambridge University Press |yer=Cambridge, Birleşik Krallık |isbn=978-1316634578}}</ref> Maoizm, taraftarlarına göre, [[Marksizm-Leninizm]] siyaset biliminin 3. nitel aşamasıdır ve kırlardan şehirleri kuşatarak [[proleterya diktatörlüğü]]ne ulaşabilmenin tek altın anahtarıdır.<ref name="ÇinKomünistPartisi">{{kitap kaynağı |soyadı1=Sullivan |ad1=Lawrence R. |başlık=Historical dictionary of the Chinese Communist Party |url=https://archive.org/details/historicaldictio0000sull_g0u2 |tarih=2012 |yayıncı=Scarecrow Press |yer=Lanham, Md. |isbn=978-0810872257}}</ref> Maocuların asgari programlarında ise, bağımsızlığın sağlanması ve [[feodalizm]]in tasfiyesi vardır.
+==Hakkında==
-[[Asya tipi üretim tarzı]] olarak ifade edilen ve Doğu toplumlarına özgü olan bu durum [[Avrupa]]'dakinden farklı bir mülkiyet yapılanmasının bir sonucudur. Avrupa'da toprak sahibi [[Lord]]lar bulundukları bölgede [[Kral]]ın yetkilerini paylaşır kendi bölgelerinde bağımsız hareket ederlerken [[Asya]] toplumlarında böyle bir durum görülmez, merkezi otorite güçlü yapısını devam ettirebilmek için toprağı bazı kişilere mülk olarak devretmez, ancak toprağın kullanım hakkını bazı koşullar altında devreder. Böylece ülke topraklarının tamamı devlete ya da aynı anlama gelmek üzere merkezi otoriteye bağlıdır. Böyle bir mülkiyet yapılanmasının sonucu olarak Asya toplumlarının üretim yapısı Avrupa'daki üretim yapısınından farklılaşmıştır. [[Mao]] bu ikili yapı içerisinde [[Marksizm]]'in hayata geçirilmesi ve [[Sosyalizm|sosyalist]] iktidarın kurulabilmesi için Asya toplumlarına farklı bir örgütlenme uygulamıştır.
+[[Asya tipi üretim tarzı]] olarak ifade edilen ve Doğu toplumlarına özgü olan bu durum [[Avrupa]]'dakinden farklı bir mülkiyet yapılanmasının bir sonucudur. Avrupa'da toprak sahibi [[Lord]]lar bulundukları bölgede [[Kral]]ın yetkilerini paylaşır. Kendi bölgelerinde bağımsız hareket ederlerken [[Asya]] toplumlarında böyle bir durum görülmez, merkezi otorite güçlü yapısını devam ettirebilmek için toprağı bazı kişilere mülk olarak devretmez, ancak toprağın kullanım hakkını bazı koşullar altında devreder. Böylece ülke topraklarının tamamı devlete ya da aynı anlama gelmek üzere merkezi otoriteye bağlıdır. Böyle bir mülkiyet yapılanmasının sonucu olarak Asya toplumlarının üretim yapısı Avrupa'daki üretim yapısından farklılaşmıştır. [[Mao]] bu ikili yapı içerisinde [[Marksizm]]'in hayata geçirilmesi ve [[Sosyalizm|sosyalist]] iktidarın kurulabilmesi için Asya toplumlarına farklı bir örgütlenme uygulamıştır.{{Kaynak belirt}}
-[[Mao]] döneminde [[Çin]] nüfusunun önemli bir bölümü köylüydü. [[İşçi sınıfı]] ise birkaç büyük kentte çok sınırlı sayıda mevcuttu. Bu somut durum içerisinde Avrupa'daki gibi işçi sınıfının çoğunlukta olmadığı [[Çin]]'de işçilerin tek başlarına iktidar mücadelesi vermesi mümkün değildi. Bunu gören Mao, köylü sınıfının gücüne dayanan ancak işçi sınıfının "ideolojik öncülüğüne" dayanan bir mücadeleyi savundu. Buna göre işçi sınıfı Çin'de gelişmediği için kısıtlı bir güce sahipti. Köylü sınıfı ise toplumun çoğunluğunu oluşturduğu için etkin bir güçtü. Mao bu somut koşullar altında şehirlerde işçi sınıfının gerilla örgütlenmesinin başarısızlığa uğrayacağını bu sebeple yine işçi sınıfının "ideolojik önderliğine" dayanan bir köylü [[gerilla]] örgütlenmesi kurdu. Çin Kapitalizminin sadece merkezde güçlü olduğu ve çevrede etkili bir güce ulaşamadığı için mücadele çevreden merkeze doğru olmalıydı. Mao Çin'in çevrelerinde köylü gerilları ile başlattığı mücadele genişleyerek merkeze dayandı ve Çin'de Sosyalizm'in başarısıyla sonuçlandı. Ancak Mao sosyalist bir devrimin [[iktidar]]ı ele almasının yeterli olmadığını asıl mücadelenin bundan sonra başlayacağını söyledi.
+[[Mao]] döneminde [[Çin]] nüfusunun önemli bir bölümü köylüydü. [[İşçi sınıfı]] ise birkaç büyük kentte çok sınırlı sayıda mevcuttu. Bu somut durum içerisinde Avrupa'daki gibi işçi sınıfının çoğunlukta olmadığı [[Çin]]'de işçilerin tek başlarına iktidar mücadelesi vermesi mümkün değildi. Bunu gören Mao, köylü sınıfının gücüne dayanan ancak işçi sınıfının "ideolojik öncülüğüne" dayanan bir mücadeleyi savundu. Buna göre işçi sınıfı Çin'de gelişmediği için kısıtlı bir güce sahipti. Köylü sınıfı ise toplumun çoğunluğunu oluşturduğu için etkin bir güçtü. Mao bu somut koşullar altında şehirlerde işçi sınıfının gerilla örgütlenmesinin başarısızlığa uğrayacağını bu sebeple yine işçi sınıfının "ideolojik önderliğine" dayanan bir köylü [[gerilla]] örgütlenmesi kurdu. Çin Kapitalizminin sadece merkezde güçlü olduğu ve çevrede etkili bir güce ulaşamadığı için mücadele çevreden merkeze doğru olmalıydı. [[Mao]]nun Çin'in çevrelerinde köylü gerilları ile başlattığı mücadele genişleyerek merkeze dayandı ve Çin'de Sosyalizm'in başarısıyla sonuçlandı. Ancak Mao sosyalist bir devrimin [[iktidar]]ı ele almasının yeterli olmadığını, asıl mücadelenin bundan sonra başlayacağını söyledi.{{Kaynak belirt}}
-Kapitalizmin ideolojik etkilerinden, insan üzerindeki tahribatlarından, [[yabancılaşma]]dan kurtulabilmek için sosyalizmin yaşamın her alanına nüfuz edebilmesi için bir "[[Çin Kültür Devrimi|Kültür Devrimi]]"ni savundu.
+Kapitalizmin ideolojik etkilerinden, insan üzerindeki tahribatlarından, [[yabancılaşma]]dan kurtulabilmek için sosyalizmin yaşamın her alanına nüfuz edebilmesi için bir "[[Çin Kültür Devrimi|Kültür Devrimi]]"ni savundu.{{Kaynak belirt}}
+== Kaynakça ==
+{{Kaynakça}}
+==Ayrıca bakınız==
+* [[Çin-Sovyet ayrılığı]]
+== Dış bağlantılar ==
+*[http://lesmaterialistes.com/files/images/pdf1/Guidingthought.pdf Guiding thought of revolution: the heart of Maoism] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20201023083130/http://lesmaterialistes.com/files/images/pdf1/Guidingthought.pdf |tarih=23 Ekim 2020 }} international project
+*[http://www.marx2mao.com/Mao/Index.html Marx2Mao.org] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20201128102123/http://www.marx2mao.com/Mao/Index.html |tarih=28 Kasım 2020 }} Mao Internet Library
+*[http://marxists.org/glossary/terms/m/a.htm#maoism The Encyclopedia of Marxism] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20201129000405/https://www.marxists.org/glossary/terms/m/a.htm#maoism |tarih=29 Kasım 2020 }} Mao Zedong Thought.
+*[http://www.marxists.org/glossary/people/m/a.htm#mao-tse-tung The Encyclopedia of Marxism]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200313102447/https://www.marxists.org/glossary/people/m/a.htm#mao-tse-tung |tarih=13 Mart 2020 }} Mao's life.
+*[http://www.monthlyreview.org/0105commentary.htm ''Monthly Review'' January 2005] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110317032355/http://www.monthlyreview.org/0105commentary.htm |tarih=17 Mart 2011 }} Text of the leaflets distributed by the Zhengzhou Four.
+*[https://web.archive.org/web/20151016073833/http://revmedia.net/ World Revolution Media] Maoist revolutionary film, music, and art archive
+* Batchelor, J. [http://cliojournal.wikispaces.com/Maoism+and+Classical+Marxism Maoism and Classical Marxism] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180902164316/http://cliojournal.wikispaces.com/Maoism+and+Classical+Marxism |tarih=2 Eylül 2018 }}, Clio History Journal, 2009.
+{{Kaynak sonu}}
 {{Soğuk Savaş}}
+{{Otorite kontrolü}}
-[[Kategori:Çin felsefesi]]
 [[Kategori:Maoizm| ]]