Jump to content

Gjuha serbe

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
Serbisht
Folës amtare
12 milion[1][2]
Familje gjuhësore
Statusi zyrtar
Gjuhë zyrtare në
Serbi, Kosovë, Mal te Zi
Kodet gjuhësore
ISO 639-1sr
ISO 639-2srp
ISO 639-3
Serbokroatisht

Gjuha serbe ose serbishtja (serbisht: српски/srpski) është njëra nga versionet e gjuhës së sllavëve të jugut, grupit qendror, që përfshin edhe kroatishten, boshnjakishten dhe malazishten. Flitet nga serbët në Serbi, Bosnjë e Hercegovinë, Mal të Zi, Kosovë e vende të tjera. Është gjuhë zyrtare e të gjitha shteteve të lartpërmendura.

Serbishtja standarde mbështetet mbi dialektin më të përhapur të Serbo-Kroatishtes, Shtokavin ( më hollësisht dialektet e Shumadi-Vojvodinës dhe Hercegovinës Lindore), që është gjithashtu baza e kroatishtes, boshnjakishtes dhe malazishtes. Dialekti tjetër i folur nga serbët është ai Torlak në Serbinë Juglindore, i cili është ura lidhëse me maqedonishten dhe bullgarishten.

Serbishtja është gjuha e vetme në Evropë, folësit e së cilës përdorin dy alfabete (atë cirilik dhe atë latin). Alfabeti cirilik u qëmtua në vitin 1814 nga gjuhëtari Vuk Karaxhiq mbi baza fonetike. Alfabeti latin për serbishten u qëmtua në vitet 1830 nga gjuhëtari kroat Ljudevit Gaj bazuar mbi alfabetin çek. Të dy alfabetet kanë një korrespondencë një-me-një duke krijuar një sistem paralel.

Alfabeti

Serbishtja shkruhet me dy alfabete: atë cirilik serb (српска ћирилица) dhe atë latin (srpska latinica) me 30 shkronja si me poshtë:

А а Б б В в Г г Д д Ђ ђ Е е Ж ж З з И и Ј ј К к Л л Љ љ М м
A a B b V v G g D d Đ đ E e Ž ž Z z I i J j K k L l Lj lj M m

Н н Њ њ О о П п Р р С с Т т Ћ ћ У у Ф ф Х х Ц ц Ч ч Џ џ Ш ш
N n Nj Nj O o P p R p S s T t Ć ć U u F f H h C c Č č Dž dž Š š

Shqiptimi

cirilik latin Alfabeti fonetik Përshkrimi
А а A a /a/ si a në shqip
Б б B b /b/ gjithmonë e zëshme; si b në shqip
В в V v /ʋ/ gjithmonë e zëshme; e përafërt me v në shqip
Г г G g /ɡ/ gjithmonë e zëshme; si g në shqip
Д д D d /d/ gjithmonë e zëshme; si d në shqip
Ђ ђ Đ đ // e përafërt me gj në shqip
Е е E e /ɛ/ si ae në shqip
Ж ж Ž ž /ʒ/ si zh në shqip
З з Z z /z/ si z në shqip
И и I i /i/ si i në shqip
Ј ј J j /j/ si j në shqipe
К к K k /k/ si k në shqipe
Л л L l /l/ si ll në shqip
Љ љ Lj lj /ʎ/ e përafërt me l në shqip
М м M m /m/ si m në shqip
Н н N n /n/ si n në shqip
Њ њ Nj nj /ɲ/ si nj në shqip
О o O o /ɔ/ si o në shqip
П п P p /p/ si p në shqip
Р р R r /r/ si rr në shqip
С с S s /s/ si s në shqip
Т т T t /t/ si t në shqip
Ћ ћ Ć ć // e përafërt me q në shqipe
У у U u /u/ si u në shqipe
Ф ф F f /f/ si f në shqipe
Х х H h /x/ e përafërt me h në shqip
Ц ц C c /ts/ si c në shqip
Ч ч Č č // si ç në shqip
Џ џ Dž dž // si xh në shqip
Ш ш Š š /ʃ/ si sh në shqip

Referimet

  1. ^ Encyclopedia of Language and Linguistics, 2nd ed.
  2. ^ Ethnologue, Serbian

Shiko dhe këtë