Cistercianoj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Sj1mor (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
(37 mezaj versioj de 22 uzantoj ne montriĝas) | |||
Linio 1: | Linio 1: | ||
{{Informkesto organizaĵo}} |
|||
[[Dosiero:Chorin_abbey1.JPG| |
[[Dosiero:Chorin_abbey1.JPG|eta|dekstra|Rigardo sur la preĝejon de la monaĥejo Chorin. Tipa por la cisterciana arkitekturo: malgranda turo sur la kruciĝo de la aloj]] |
||
'''Cistercianoj''' estas anoj de romkatolika [[monaĥo|monaĥa]] [[ordeno (religia)|ordeno]], kiun fondis en la [[jaro]] [[1098]] en [[Cistercio]] (france:Cîteaux) grupo de [[Benediktanoj]] sub gvido de [[Robert |
'''Cistercianoj''' estas anoj de romkatolika [[monaĥo|monaĥa]] [[ordeno (religia)|ordeno]], kiun fondis en la [[jaro]] [[1098]] en [[Cistercio]] (france:Cîteaux) grupo de [[Benediktanoj]] sub gvido de [[Robert de Molesmes]]. |
||
La [[religio|religia]] komunumo dediĉis sin al la celo, vivi strikte laŭ la [[regulo]]j, kiujn starigis [[Benedikto de Nursio|Benedikto de Nursia]] en [[540]]. Sekve ili volis vivi nur per "''laboro de la propraj manoj''". Enspezojn el [[interezo]]j kaj pruntedonoj ili ne akceptis. |
La [[religio|religia]] komunumo dediĉis sin al la celo, vivi strikte laŭ la [[regulo]]j, kiujn starigis [[Benedikto de Nursio|Benedikto de Nursia]] en [[540]]. Sekve ili volis vivi nur per "''laboro de la propraj manoj''". Enspezojn el [[interezo]]j kaj pruntedonoj ili ne akceptis. |
||
<br clear=all> |
|||
⚫ | |||
== Cisterciana arĥitekturo == |
|||
⚫ | |||
La Cisterciana ordeno estis ekestinta per reformoj el la ordeno de la [[Benediktanoj]]. Por la instalado de la monaĥejoj ĝi preferis male al aliaj ordenoj forajn valojn. En la arĥitekturo ĝi komence obeis tre rigidan ordenregularon. La konstruaĵoj devis esti [[Asketismo|askete]] modesta kaj ne rajtis havi preĝejturojn, sed nur [[tegmentotureto]]jn, kiuj plejparte lokis sur la [[navokruciĝo]]. Ne ekzistis giganta [[okcidenta alkonstruaĵo (monaĥejo)|okcidenta alkonstruaĵo]]. Komence la regularo preskribis rektajn fermitajn [[ĥorejo]]jn kaj kapelojn, sed ekde proksimume 1150 oni konsideris la [[ĥorĉirkaŭirejo]]n kun [[absidokapelaro]] kiel normon. Ankaŭ statuoj, koloraj [[vitralo]]j kaj aliaj luksaj ornamaĵoj estis malpermesitaj. Tiuj ĉi komence tre rigidaj tamen iom post iom malrigidiĝis.<ref>Gudrun Gleba: ''Klöster und Orden im Mittelalter.'' Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 4-a eldono, Darmstadt 2011, ISBN 978-3-534-24259-7, S. 82ff.</ref><ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.cistercium.info/index.php?id=klosterleben |titolo=cistercium.de |alirdato=2014-10-18 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20150923203723/http://www.cistercium.info/index.php?id=klosterleben |arkivdato=2015-09-23 }}</ref> |
|||
⚫ | |||
== Ekzemploj de monaĥejoj == |
|||
{{Link FA|fr}} |
|||
* [[Reĝa Monaĥejo de Santa María de Veruela]] |
|||
* [[Monaĥejo Fürstenberg]] |
|||
* [[Monaĥejo Heiligenkreuz]] |
|||
* [[Monaĥejo Marienstern]] |
|||
* [[Monaĥejo Zwettl]] |
|||
* [[Abatejo Reifenstein]] |
|||
* ''[[Landesschule Pforta]]'' |
|||
* [[Monakejo Roda]] |
|||
* [[Monaĥejo de Rueda]] |
|||
Kategorio: |
|||
[[an:Orden de Cistels]] |
|||
* [[:Kategorio:Cistercianaj monaĥejoj]], kun subkategorioj |
|||
[[ast:Císter]] |
|||
[[be-x-old:Цыстэрцыяны]] |
|||
== Famaj cistercianoj == |
|||
[[bg:Цистерциански орден]] |
|||
* [[Bernardo de Clairvaux]] (1090-1153) |
|||
[[ca:Orde del Cister]] |
|||
* [[Guillaume de Saint-Thierry]] (a. 1075-1144) |
|||
[[cs:Cisterciácký řád]] |
|||
[[cy:Urdd y Sistersiaid]] |
|||
Kategorio: |
|||
[[da:Cistercienserordenen]] |
|||
* [[:Kategorio:Cistercianoj]], kun subkategorioj |
|||
[[de:Zisterzienser]] |
|||
[[en:Cistercians]] |
|||
== Vidu ankaŭ == |
|||
[[es:Orden del Císter]] |
|||
* [[Cisterciaj ciferoj]] |
|||
[[et:Tsistertslaste ordu]] |
|||
[[fa:سیسترسیها]] |
|||
== Referencoj == |
|||
[[fi:Sisterssiläiset]] |
|||
{{Referencoj}} |
|||
[[fr:Ordre cistercien]] |
|||
⚫ | |||
[[fy:Bernardinen]] |
|||
{{Bibliotekoj}} |
|||
[[ga:Cistéirsigh]] |
|||
[[gl:Orde do Císter]] |
|||
⚫ | |||
[[gv:Kistershee]] |
|||
⚫ | |||
[[he:נזירים ציסטרסיאניים]] |
|||
[[ |
[[Kategorio:Ordenoj]] |
||
[[hu:Ciszterciek]] |
|||
[[it:Ordine Cistercense]] |
|||
[[ja:シトー会]] |
|||
[[la:Ordo Cisterciensis]] |
|||
[[lb:Zisterzienser]] |
|||
[[li:Cisterciënzers]] |
|||
[[lv:Cisterciešu ordenis]] |
|||
[[nl:Cisterciënzers]] |
|||
[[no:Cistercienserordenen]] |
|||
[[pl:Cystersi]] |
|||
[[pt:Ordem de Cister]] |
|||
[[ro:Ordinul cistercian]] |
|||
[[ru:Цистерцианцы]] |
|||
[[sc:Cistercensos]] |
|||
[[sh:Cisterciti]] |
|||
[[simple:Cistercian]] |
|||
[[sl:Cistercijani]] |
|||
[[sv:Cisterciensorden]] |
|||
[[th:ลัทธิซิสเตอร์เชียน]] |
|||
[[uk:Цистерціанці]] |
|||
[[vec:Ordene Cistercense]] |
|||
[[zh:熙笃会]] |
Nuna versio ekde 17:06, 31 okt. 2023
Cistercianoj | ||
---|---|---|
Ordo Cisterciensis | ||
![]() | ||
![]() | ||
unua ordeno monaĥa ordeno Benediktana regulo ![]() | ||
Komenco | 1098 vd | |
Lando(j) | Francio vd | |
Fondinto(j) | Robert of Molesme • Alberic of Cîteaux • Stephen Harding vd | |
Filioj | Cistercian nuns (en) ![]() ![]() | |
Posedatoj | Roma Abbey (en) ![]() Varnhem Abbey (en) ![]() Rudy Monastery (en) ![]() Vreta Abbey (en) ![]() Riseberga Abbey (en) ![]() Königsbronn Abbey (en) ![]() ![]() | |
Retejo | Oficiala retejo | |
Cistercianoj estas anoj de romkatolika monaĥa ordeno, kiun fondis en la jaro 1098 en Cistercio (france:Cîteaux) grupo de Benediktanoj sub gvido de Robert de Molesmes.
La religia komunumo dediĉis sin al la celo, vivi strikte laŭ la reguloj, kiujn starigis Benedikto de Nursia en 540. Sekve ili volis vivi nur per "laboro de la propraj manoj". Enspezojn el interezoj kaj pruntedonoj ili ne akceptis.
Cisterciana arĥitekturo[redakti | redakti fonton]
La Cisterciana ordeno estis ekestinta per reformoj el la ordeno de la Benediktanoj. Por la instalado de la monaĥejoj ĝi preferis male al aliaj ordenoj forajn valojn. En la arĥitekturo ĝi komence obeis tre rigidan ordenregularon. La konstruaĵoj devis esti askete modesta kaj ne rajtis havi preĝejturojn, sed nur tegmentoturetojn, kiuj plejparte lokis sur la navokruciĝo. Ne ekzistis giganta okcidenta alkonstruaĵo. Komence la regularo preskribis rektajn fermitajn ĥorejojn kaj kapelojn, sed ekde proksimume 1150 oni konsideris la ĥorĉirkaŭirejon kun absidokapelaro kiel normon. Ankaŭ statuoj, koloraj vitraloj kaj aliaj luksaj ornamaĵoj estis malpermesitaj. Tiuj ĉi komence tre rigidaj tamen iom post iom malrigidiĝis.[1][2]
Ekzemploj de monaĥejoj[redakti | redakti fonton]
- Reĝa Monaĥejo de Santa María de Veruela
- Monaĥejo Fürstenberg
- Monaĥejo Heiligenkreuz
- Monaĥejo Marienstern
- Monaĥejo Zwettl
- Abatejo Reifenstein
- Landesschule Pforta
- Monakejo Roda
- Monaĥejo de Rueda
Kategorio:
- Kategorio:Cistercianaj monaĥejoj, kun subkategorioj
Famaj cistercianoj[redakti | redakti fonton]
- Bernardo de Clairvaux (1090-1153)
- Guillaume de Saint-Thierry (a. 1075-1144)
Kategorio:
- Kategorio:Cistercianoj, kun subkategorioj
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ Gudrun Gleba: Klöster und Orden im Mittelalter. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 4-a eldono, Darmstadt 2011, ISBN 978-3-534-24259-7, S. 82ff.
- ↑ cistercium.de. Arkivita el la originalo je 2015-09-23. Alirita 2014-10-18.