Saltu al enhavo

14-a de januaro: Malsamoj inter versioj

Redakti ligilojn
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[kontrolita revizio][atendante kontrolon]
← Iru al antaŭa ŝanĝo
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
e aldonado de kategorio
 
(31 mezaj versioj de 9 uzantoj ne montriĝas)
Linio 10: Linio 10:
* [[1301]]: Kun morto de la hungara reĝo [[Andreo la 3-a (Hungario)|Andreo la 3-a]] formortis [[Árpád-dinastio]]
* [[1301]]: Kun morto de la hungara reĝo [[Andreo la 3-a (Hungario)|Andreo la 3-a]] formortis [[Árpád-dinastio]]
* [[1343]]: [[Arnošt z Pardubic]] iĝis lasta [[episkopo]] de [[Prago]]
* [[1343]]: [[Arnošt z Pardubic]] iĝis lasta [[episkopo]] de [[Prago]]
* [[1392]]: Pola reĝo [[Ladislao la 2-a Jogajlo]] donis [[urborajto]]n al [[Chełm]] kun 4320 [[akreo (mezurunuo)|akreoj]] da tero por [[setlado]] kaj [[agrikulturo]]
* [[1392]]: Pola reĝo [[Ladislao la 2-a Jogajlo]] donis [[urborajto]]n al [[Chełm]]
* [[1506]]: [[Romo]]: en [[vitejo]] sur [[Eskvilino]] estis malkovrita skulpta grupo ''[[Laokoonto]] kaj siaj filoj''
* [[1506]]: [[Romo]]: en [[vitejo]] sur [[Eskvilino]] estis malkovrita skulpta grupo ''[[Laokoonto]] kaj liaj filoj''
* [[1539]]: [[Hispanio]] aneksis [[Kubo]]n
* [[1539]]: [[Hispanio]] aneksis [[Kubo]]n
* [[1604]]: [[Hampton Court]]: [[konferenco]] sub gvido de reĝo [[Jakobo la 1-a (Anglio)|Jakono la 1-a]] komencis diskuton pri postuloj de [[puritanoj]] pri ŝanĝo de la [[doktrino]] de [[Eklezio de Anglio]] - rezulte ekestis nova traduko de la [[Biblio]]: [[Versio Rajtigita de la Reĝo Jakobo]]
* [[1604]]: [[Hampton Court]]: [[konferenco]] sub gvido de reĝo [[Jakobo la 1-a (Anglio)|Jakobo la 1-a]] komencis diskuton pri postuloj de [[puritanoj]] pri ŝanĝo de la [[doktrino]] de [[Eklezio de Anglio]] - rezulte ekestis nova traduko de la [[Biblio]]: [[Versio Rajtigita de la Reĝo Jakobo]]
* [[1701]]: Unua [[Maro|Mara]] [[Lernejo]] en Rusio fondiĝis
* [[1701]]: Unua [[Maro|Mara]] [[Lernejo]] en Rusio fondiĝis
* [[1724]]: Reĝo de Hispanio [[Filipo la 5-a (Hispanio)|Filipo la 5-a]], la unua el [[Burbonoj]] reganto de [[Hispanio]], abdikis favore al sia filo [[Ludoviko la 1-a (Hispanio)|Ludoviko la 1-a]]
* [[1724]]: Reĝo de Hispanio [[Filipo la 5-a (Hispanio)|Filipo la 5-a]] abdikis favore al sia filo [[Ludoviko la 1-a (Hispanio)|Ludoviko la 1-a]]
* [[1761]]: [[La tria batalo de Panipato]] ([[Harjano]]): invada afgana armeo de [[Durana Imperio]] frakasis [[Maratha Imperio|Marathan Imperion]] - la plej sanga batalo en la [[18-a jarcento]], post kiu [[Ahmad Ŝaho Durrani]] atingis sian potencon
* [[1761]]: [[La tria batalo de Panipato]] ([[Harjano]]): invada afgana armeo de [[Durana Imperio]] frakasis [[Maratha Imperio|Marathan Imperion]] - la plej sanga batalo en la [[18-a jarcento]], post kiu [[Ahmad Ŝaho Durrani]] atingis sian potencon
* [[1784]]: [[Usona Kongreso]] ratifis Parizan Traktaton pri fino de la [[Usona Milito de Sendependeco]]
* [[1784]]: [[Usona Kongreso]] ratifis Parizan Traktaton pri fino de la [[Usona Milito de Sendependeco]]
Linio 24: Linio 24:
* [[1895]]: Unua itala-[[Etiopio|abisinia]] milito: venko de [[italoj]] en batalo de Coatit ([[Eritreo]])
* [[1895]]: Unua itala-[[Etiopio|abisinia]] milito: venko de [[italoj]] en batalo de Coatit ([[Eritreo]])
* [[1900]]: Premiero de la opero ''[[Tosca]]'' de [[Giacomo Puccini]]
* [[1900]]: Premiero de la opero ''[[Tosca]]'' de [[Giacomo Puccini]]
* [[1907]]: [[Tertremo]] registrita laŭ 6.5 [[Momant-magnituda skalo]] trafis [[Kingstono]]n, la ĉefurbon de [[Jamajko]] mortigante proksimume 1000 personojn
* [[1907]]: [[Jamajko]]: [[Tertremo]] registrita laŭ 6.5 [[Momant-magnituda skalo]] trafis [[Kingstono]]n, mortigante proksimume 1000 personojn
* [[1911]]: [[Ekspedicio de Amundsen al la Suda Poluso]] surteriĝis en [[Balengolfo]] sur [[Ross-glacikampo]] kaj komencas konstrui bazon por siaj ekiroj al la [[suda poluso]]
* [[1911]]: [[Ekspedicio de Amundsen al la Suda Poluso]] surteriĝis en [[Balengolfo]] sur [[Ross-glacikampo]] kaj komencas konstrui bazon por siaj ekiroj al la [[suda poluso]]
* [[1916]]: Rezulte de tempestego super la golfo [[Zuiderzee]] subakviĝis marbordo de [[Nederlando]], kio kaŭzis decidon de la parlamento konstrui [[fermdigo]]n kaj [[poldero]]jn en regiono de elfluejo de [[IJssel]]
* [[1916]]: Rezulte de tempestego super la golfo [[Zuiderzee]] subakviĝis marbordo de [[Nederlando]], kio kaŭzis decidon de la parlamento konstrui [[fermdigo]]n kaj [[poldero]]jn en regiono de elfluejo de [[IJssel]]
Linio 37: Linio 37:
* [[1938]]: [[Norvegio]] anoncis [[Lando de Maud|Landon de Maud]] sur [[Antarkto]] sia dependa teritorio
* [[1938]]: [[Norvegio]] anoncis [[Lando de Maud|Landon de Maud]] sur [[Antarkto]] sia dependa teritorio
* [[Dua mondmilito]]:
* [[Dua mondmilito]]:
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: en germana oficira [[militprizono]] en [[Choszczno|Arnswald]] estis 2010 polaj [[oficiro]]j kaj 328 servosoldatoj; [[Varsovio]]: el arestejo de [[Gestapo]] aŭdace forkuris komandanto de Batal-Fako de Pola Popola Sendependa Ago Kazimierz Kott, pro tio oni arestis ĉ. 50 personojn; [[Harbin]]: "Tygodnik Polski" ricevis [[letero]]n de polo el [[Siberio]] - datita la 2-an de decembro - komenciĝantan de la vortoj ''De hodiaŭ oni jam povas [[korespondado|korespondi]]''; "Głos Polski" publikigas komunikon de [[Pola Ruĝa Kruco]] pri serĉado de [[familio]]j informante ke sub la litova [[okupado]] oni povas senpere korespondi, sed estas malfacilaĵoj rilatantaj al la soveta okupado; ministro pri eksteraj aferoj [[August Zaleski]] finis en [[Londono]] interŝtatan parolon polan-britan, dum kiu li anoncis flanke de polaj regopovoj militan helpon al [[Finnlando]] batalanta kontraŭ [[Sovetunio]]; [[Litovio|litovaj]] regopovoj komencis eldoni por poloj ĵurnalon "Nowe Słowo" (Nova Vorto); [[Francio]]: decido de Supera Komandejo pri preteco realigi enir-planon al [[Belgio]]
** [[1940]]: Germana teroro en okupata Pollando: en germana oficira [[militprizono]] en [[Choszczno|Arnswald]] estis 2 010 polaj [[oficiro]]j kaj 328 servosoldatoj; [[Varsovio]]: el arestejo de [[Gestapo]] forkuris komandanto de Batal-Fako de Pola Popola Sendependa Ago Kazimierz Kott, pro tio oni arestis ĉ. 50 personojn; "Głos Polski" publikigas komunikon de [[Pola Ruĝa Kruco]] pri serĉado de [[familio]]j informante ke sub la litova [[okupado]] oni povas senpere korespondi, sed estas malfacilaĵoj rilatantaj al la soveta okupado; [[August Zaleski]] anoncis flanke de [[pola ekzila registaro]] la militan helpon al [[Finnlando]] batalanta kontraŭ [[Sovetunio]]; [[Litovio|litovaj]] regopovoj komencis eldoni por poloj ĵurnalon "Nowe Słowo" (Nova Vorto); [[Francio]]: decido de Supera Komandejo pri preteco realigi enir-planon al [[Belgio]]
** [[1941]]: En [[Poznań]] germanoj [[ekzekuto|ekzekutis]] 11 polojn; en [[Britio]] aperis unua numero de "Przegląd Literatury Polskiej" (Trarigardo de [[pola literaturo|Pola Literaturo]]); [[Egiptio]]: "Ku Wolnej Polsce" (Al Libera Pollando) en vasta artikolo ''Pola diasporo en [[Harbin]]'' estas informo pri alveno de 14 voluntuloj al [[Bejruto]] por batali en pola [[brigado]]; laŭ konstatoj de [[Italio|itala]] [[stabo]] perdoj ĝis tiu ĉi tago egalis al 80 465 personoj, en tio 14 mil [[Libio|libianoj]]; nokte de la 15-a/16-a de januaro Bomba Korpuso de [[RAF]] atakis havenon en [[Wilhelmshaven]] (76 [[bombaviadilo]]j)
** [[1941]]: En [[Poznań]] germanoj [[ekzekuto|ekzekutis]] 11 polojn; [[Egiptio]]: "Ku Wolnej Polsce" (Al Libera Pollando) en vasta artikolo ''Pola diasporo en [[Harbin]]'' estas informo pri alveno de 14 voluntuloj al [[Bejruto]] por batali en pola [[brigado]]; laŭ konstatoj de [[Italio|itala]] [[stabo]] perdoj ĝis tiu ĉi tago egalis al 80 465 personoj, en tio 14 mil [[Libio|libianoj]]; nokte de la 15-a/16-a de januaro Bomba Korpuso de [[RAF]] atakis havenon en [[Wilhelmshaven]]
** [[1942]]: [[Pola Rezistomovado]]: [[Ordnungspolizei|germana polico]] publike [[pendumo|pendumis]] en [[Jaworzno|Szczakowa]] 21 polojn kaj judon pro [[sabotado]]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: en [[Krimeo]] germana [[Wehrmacht|11-a Armeo]] konkeris [[Teodozio (Krimeo)|Teodozio]] - trupoj de Kaŭkaza Fronto retiriĝis; [[Sudameriko]]: [[Tutamerikismo|tutamerikismo]] konferenco (21 landoj) en [[Rio-de-Ĵanejro]]
** [[1942]]: [[Pola Rezistomovado]]: [[Ordnungspolizei|germana polico]] publike [[pendumo|pendumis]] en [[Jaworzno|Szczakowa]] 21 polojn kaj judon pro [[sabotado]]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: en [[Krimeo]] germana [[Wehrmacht|11-a Armeo]] konkeris [[Teodozio (Krimeo)|Teodozio]] - trupoj de Kaŭkaza Fronto retiriĝis; [[Sudameriko]]: [[Tutamerikismo|tutamerikismo]] konferenco (21 landoj) en [[Rio-de-Ĵanejro]]
** [[1943]]: En Brańszczyk ([[distrikto Wyszkowski]]) ĝendarmoj kaj [[Gestapo]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] 16 judojn kaj 5 sovetajn [[militkaptito]]jn; en [[Poznań]] germanoj ekzekutis 6 polojn; [[Franklin D. Roosevelt]], [[Winston Churchill]] kaj [[Charles de Gaulle]] komencis konferencon de [[Kazablanko]] por prilabori [[strategio]]n de [[Aliancanoj]]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: armeoj de Sud-Okcidenta Fronto aliris sudan [[Donec]], oriente de [[Kamensk-Ŝaĥtinskij]]
** [[1943]]: En [[distrikto Wyszków]] ĝendarmoj kaj [[Gestapo]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] 16 judojn kaj 5 sovetajn [[militkaptito]]jn; en [[Poznań]] germanoj ekzekutis 6 polojn; [[Franklin D. Roosevelt]], [[Winston Churchill]] kaj [[Charles de Gaulle]] komencis konferencon de [[Kazablanko]] por prilabori [[strategio]]n de [[Aliancanoj]]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: armeoj de Sud-Okcidenta Fronto aliris sudan [[Donec]], oriente de [[Kamensk-Ŝaĥtinskij]]
** [[1944]]: [[Hans Frank]], guberniestro de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] diris: ''Post nia venko en la milito laŭ mia opinio ni povos fari kun [[poloj]], [[ukrainoj]] kaj aliaj [[vagabondo]]j hakaĵon, fari ĉion laŭ nia volo''; diversaj germanaj policoj pafekzekutis: en ruinoj de [[Varsovia geto]] 60 virojn kaj kelke da virinoj, en Leokadiów 32 enprizonigitojn de [[Radom]] (venĝe pro helpo al [[partizano]]j), en [[Lvovo]] pli ol 20 polojn, en tio 13 oficirojn kaj soldatojn de [[Pola Enlanda Armeo]], en [[Ostrowiec Świętokrzyski]] 10 personojn (venĝe pro mortigo de germana oficiro), en Stara Huta 7 polojn; en [[Varsovio]] germanoj murdis profesoron pri [[neorganika kemio]] Walenty Dominik; funkciulo de germana sekura polico proponis [[armistico]]n al brigado komandata en [[Vilno]]-regiono de [[Zygmunt Szendzielarz]] kaj komunan batalon kontraŭ sovetaj partizanoj (propono ne akceptita); [[belorusoj|belorusa]] vilaĝo ''Ala'' en [[Homela regiono]] estis bruligita de germanoj kun 1758 loĝantoj; Areo [[Lodzo]]: [[Pola Enlanda Armeo|partizana taĉmento]] de Witold Kucharski batalis kontraŭ germana puna ekspedicio; Leningrada kaj [[Volĥov]]a Frontoj komencis atakojn helpataj de Balta Ŝiparo; 59-a Armeo atakis apud [[Velikij Novgorod|Novgorod]]; Orienta [[Polesio]]: armeoj de Belorusa Fronto konkeris [[Mazir]] kaj [[Kalinkaviĉi]]; [[Britio]] aeratakis [[Braunschweig]] de la 14-a/15-a de januaro; [[Londono]]: en deklaro de [[pola ekzila registaro]] oni forĵetis [[Curzon-linio]]n kiel bazon por la estonta pola-soveta [[landlimo]]
** [[1944]]: Diversaj germanaj policoj pafekzekutis: en ruinoj de [[Varsovia geto]] 60 virojn kaj kelke da virinoj, en Leokadiów 32 enprizonigitojn de [[Radom]] (venĝe pro helpo al [[partizano]]j), en [[Lvovo]] pli ol 20 polojn, en tio 13 oficirojn kaj soldatojn de [[Pola Enlanda Armeo]], en [[Ostrowiec Świętokrzyski]] 10 personojn (venĝe pro mortigo de germana oficiro), en Stara Huta 7 polojn; en [[Varsovio]] germanoj murdis profesoron pri [[neorganika kemio]] Walenty Dominik; funkciulo de germana sekura polico proponis [[armistico]]n al brigado komandata en [[Vilno]]-regiono de [[Zygmunt Szendzielarz]] kaj komunan batalon kontraŭ sovetaj partizanoj (propono ne akceptita); [[belorusoj|belorusa]] vilaĝo ''Ala'' en [[Homela regiono]] estis bruligita de germanoj kun 1758 loĝantoj; Areo [[Lodzo]]: [[Pola Enlanda Armeo|partizana taĉmento]] de Witold Kucharski batalis kontraŭ germana puna ekspedicio; Leningrada kaj [[Volĥov]]a Frontoj komencis atakojn helpataj de Balta Ŝiparo; 59-a Armeo atakis apud [[Velikij Novgorod|Novgorod]]; Orienta [[Polesio]]: armeoj de Belorusa Fronto konkeris [[Mazir]] kaj [[Kalinkaviĉi]]; [[Britio]] aeratakis [[Braunschweig]] de la 14-a/15-a de januaro; [[Londono]]: en deklaro de [[pola ekzila registaro]] oni forĵetis [[Curzon-linio]]n kiel bazon por la estonta pola-soveta [[landlimo]]
** [[1945]]: Germanaj regopovoj likvidis en Płaszów apud [[Krakovo]] trudlaborejon kaj perpiede pelis lastajn malliberulojn al [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]; en Wieprz ĝendarmoj pafmortigis 5 personojn; trupoj de 2-a Belorusa Fronto ekatakis de [[Serock]], kaj la 1-a de la [[distrikto Kozienicki]] kaj [[Puławy]]; meze de [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]] [[Usono]] okazigis 2895 aviadilflugojn; [[Ĉeĥoslovakio]]: 40-a kaj 27-a armeoj liberigis [[Lučenec]] kaj [[Plešivec]]; [[Birmo]]: maldekstre de [[Iravadio]] [[Barato|barata]] 19-a [[infanterio|Infanteria]] Divizio sekurigis eron de [[Mandalajo]]-regiono; [[armitaj fortoj]] de [[Francio]] konsistis el miliono da soldatoj, en tio 63 mil [[maristo]]j
** [[1945]]: Germanaj regopovoj likvidis en Płaszów apud [[Krakovo]] trudlaborejon kaj perpiede pelis lastajn malliberulojn al [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]; en Wieprz ĝendarmoj pafmortigis 5 personojn; trupoj de 2-a Belorusa Fronto ekatakis de [[Serock]], kaj la 1-a de la [[distrikto Kozienicki]] kaj [[Puławy]]; meze de [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]] [[Usono]] okazigis 2 895 aviadilflugojn; [[Ĉeĥoslovakio]]: 40-a kaj 27-a armeoj liberigis [[Lučenec]] kaj [[Plešivec]]; [[Birmo]]: maldekstre de [[Iravadio]] [[Barato|barata]] 19-a [[infanterio|Infanteria]] Divizio sekurigis eron de [[Mandalajo]]-regiono; [[armitaj fortoj]] de [[Francio]] konsistis el miliono da soldatoj, en tio 63 mil [[maristo]]j
* [[1945]]: [[Pollando]]: inaŭguro de unua [[lekcio|lernojaro]] ĉe [[Universitato Maria Curie-Skłodowska]] en [[Lublin]], fondita por [[ideologio|ideologie]] kontraŭstari al [[Katolika Universitato de Lublin "Johano Paŭlo la 2-a"|Katolika Universitato de Lublin]]
* [[1945]]: [[Pollando]]: inaŭguro de unua [[lekcio|lernojaro]] ĉe [[Universitato Maria Curie-Skłodowska]] en [[Lublin]], fondita por [[ideologio|ideologie]] kontraŭstari al [[Katolika Universitato de Lublin "Johano Paŭlo la 2-a"|Katolika Universitato de Lublin]]
* [[1953]]: [[Josip Broz Tito]] iĝis prezidento de [[Socialisma federacia respubliko Jugoslavio]]
* [[1953]]: [[Josip Broz Tito]] iĝis prezidento de [[Socialisma federacia respubliko Jugoslavio]]
Linio 72: Linio 72:
* [[2011]]: [[Papo]] [[Benedikto la 16-a]] anoncis dekreton pri agnosko de [[miraklo]] de [[Johano Paŭlo la 2-a]] kaj daton de lia [[beatigo]]
* [[2011]]: [[Papo]] [[Benedikto la 16-a]] anoncis dekreton pri agnosko de [[miraklo]] de [[Johano Paŭlo la 2-a]] kaj daton de lia [[beatigo]]
* [[2014]]: 31 personoj pereis kaj pli ol 50 vundiĝis en bomba [[atenco]] de sinmortiginto farita de [[islamo|islama]] [[teroro|terorisma]] organizaĵo [[Boko Haram]] en niĝeria urbo [[Maiduguri]]
* [[2014]]: 31 personoj pereis kaj pli ol 50 vundiĝis en bomba [[atenco]] de sinmortiginto farita de [[islamo|islama]] [[teroro|terorisma]] organizaĵo [[Boko Haram]] en niĝeria urbo [[Maiduguri]]
* [[2017]]: Solena oficiala bonvenigo de [[Usono|usonaj]] soldatoj - fare de ĉefministrino [[Beata Szydło]] kaj ministro [[Antoni Macierewicz]] - alvenintaj kun Kirasita [[Brigado]] al [[Żagań]], por defeni orientan [[landlimo|landliman]] regionon de [[NATO]] - laŭ decidoj de NATO-[[pintkunveno]] en [[Varsovio]] julie 2016, kune kun akompanantaj [[militisto|militistaj]] [[pikniko]]j en dekkelkaj [[provincoj de Pollando]] sub la [[slogano]] ''[[sekureco|Sekura]] Pollando''
* [[2017]]: [[Pollando]]: Solena oficiala bonvenigo de [[Usono|usonaj]] soldatoj alvenintaj kun Kirasita [[Brigado]] al [[Żagań]], por defendi orientan [[landlimo|landliman]] regionon de [[NATO]]
* [[2020]]: [[Microsoft]] finis apogon por [[operaciumo]] [[Windows 7]]
* [[2020]]: [[Microsoft]] finis apogon por [[operaciumo]] [[Windows 7]]
* [[2021]]: [[Kronviruso]]:
* [[2021]]: [[Kronviruso]]:
** [[Ĉinio]]: al [[Vuhano]] alvenis internacia 10-membra [[skipo]] de spertuloj el [[Monda Organizaĵo pri Sano]] por esplori genezon de [[Covid-19]]
** [[Ĉinio]]: al [[Vuhano]] alvenis internacia 10-membra [[skipo]] de spertuloj el [[Monda Organizaĵo pri Sano]] por esplori genezon de [[Covid-19]]
** [[Vatikano]]: papo [[Francisko (papo)|Francisko]] kaj [[emerito|emerita]] papo [[Benedikto la 16-a]] prenis [[vakcino]]n kontraŭ [[SARS-CoV-2]]
** [[Vatikano]]: papo [[Francisko (papo)|Francisko]] kaj [[emerito|emerita]] papo [[Benedikto la 16-a]] prenis [[vakcino]]n kontraŭ [[SARS-CoV-2]]
* [[2023]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]:
** 325-a tago de rusa [[agreso]] al Ukrainio: [[Telegram (aplikaĵo)|Telegram]]: pasinttage rusoj 66 fojojn atakis [[Ĥersona provinco|Ĥersonan provincon]]; en okupata [[Mariupolo]] rusoj forigis monumenton de [[Taras Ŝevĉenko]], kaj detruas [[antaŭlernejo]]jn kaj [[lernejo]]jn, kiujn pli frue deklaris rekonstrui; ukraina [[stabo]] publikigis prezidentan dekreton pri distingo de ukrainaj soldatoj, parton postmorte; [[Kievo]]n trafis [[balistika misilo|balistikaj misiloj]] (nerimarkataj de kontraŭaviada defendo) — en la provinco 18 loĝdomoj damaĝitaj, pro minaco de raketa atako oni elŝaltis [[kurento]]n; bombaj alarmoj en preskaŭ tuta Ukrainio, dum amasa atako de [[krozmisilo]]j (inkluzive de 5 direktataj) Rusio elpafis 33 pafaĵojn, 21 estis paffaligitaj - trafita i.a. 9-etaĝa [[kolektiva loĝejo]] en [[Dnipro (urbo)|Dnipro]], 9 mortigitoj kaj 64 vunditoj
** Mondreago: al Ukrainio alvenos 12 britajn tankojn de tria generacio Challenger II kune kun kromaj artileriaj sistemoj; la trian fojon restaĵojn de [[pafaĵo]] falis en [[Moldavio]]n
* [[2024]]: [[Danio]]: Abdiko de reĝino [[Margareta la 2-a (Danio)|Margareta]] kaj surtroniĝo de reĝo [[Frederiko la 10-a]]


== Naskiĝoj ==
== Naskiĝoj ==
* [[-83]]: [[Marko Antonio]], romia politikisto kaj militisto reganta kadre de [[triumviraro]], sinmortiginto (m. [[-30]])
* [[-83]]: [[Marko Antonio]], romia politikisto kaj militisto, membro de [[triumviraro]], sinmortiginto (m. [[-30]])
* [[-38]]: [[Nero Claudius Drusus]], romia politikisto kaj militisto batalanta kontraŭ [[ĝermanoj]] (m. [[-9]])
* [[-38]]: [[Nero Claudius Drusus]], romia politikisto kaj militisto (m. [[-9]])
* [[1507]]: [[Katarina de Kastilio]], arkidukino de Aŭstrio, princino de Hispanio (m. [[1578]])
* [[1507]]: [[Katarina de Kastilio]], arkidukino de Aŭstrio, princino de Hispanio (m. [[1578]])
* [[1659]]: [[Jacob Roggeveen]], nederlanda mar-esploristo, malkovrinto de [[Paskinsulo]] (m. [[1729]])
* [[1659]]: [[Jacob Roggeveen]], nederlanda mar-esploristo, malkovrinto de [[Paskinsulo]] (m. [[1729]])
* [[1683]]: [[Gottfried Silbermann]], germana konstruisto de [[orgeno]]j (m. [[1753]])
* [[1683]]: [[Gottfried Silbermann]], germana konstruisto de [[orgeno]]j (m. [[1753]])
* [[1699]]: [[Jakob Adlung]], germana orgenisto, komponisto, muzika verkisto kaj instrumentkonstruisto, membro de [[Akademie gemeinnütziger Wissenschaften|Akademio de la komunutilaj sciencoj]] (m. [[1762]])
* [[1699]]: [[Jakob Adlung]], germana orgenisto, komponisto, muzika verkisto kaj instrumentkonstruisto (m. [[1762]])
* [[1700]]: [[Christian Friedrich Henrici]], germana poeto kaj [[libreto|libretisto]] (m. [[1764]])
* [[1700]]: [[Christian Friedrich Henrici]], germana poeto kaj [[libreto|libretisto]] (m. [[1764]])
* [[1705]]: [[Jean-Baptiste Charles Bouvet de Lozier]], franca maristo kaj [[esplorado|esploristo]] (m. [[1786]])
* [[1705]]: [[Jean-Baptiste Charles Bouvet de Lozier]], franca maristo kaj [[esplorado|esploristo]] (m. [[1786]])
* [[1708]]: [[Johann Poppo von Greiner]], germana bibliotekinspektisto kaj registara konsilisto (m. [[1772]])
* [[1751]]: [[Corona Schröter]], germana muzikistino, aktorino kaj kantistino (m. [[1802]])
* [[1751]]: [[Corona Schröter]], germana muzikistino, aktorino kaj kantistino (m. [[1802]])
* [[1754]]: [[Jacques Pierre Brissot]], franca juristo kaj revoluciulo (m. [[1793]])
* [[1754]]: [[Jacques Pierre Brissot]], franca juristo kaj revoluciulo (m. [[1793]])
* [[1770]]: [[Adam Jerzy Czartoryski]], pola verkisto kaj politikisto, filo de [[Izabela Czartoryska]], patro de [[Władysław Czartoryski]], [[meceno]] de [[arto]] kaj [[kulturo]], diplomato, gvidanto de pola [[enmigrado|elmigrantaro]] post la [[novembra ribelo]] kontraŭ la [[Rusia Imperio]], unu el antaŭuloj de la unuigita Eŭropo (m. [[1861]])
* [[1770]]: [[Adam Jerzy Czartoryski]], pola verkisto kaj politikisto (m. [[1861]])
* [[1780]]: [[Pierre Jean Robiquet]], franca kemiisto kaj apotekisto, kunidentiganto de [[asparagino]] kaj [[kodeino]] (m. [[1840]])
* [[1780]]: [[Pierre Jean Robiquet]], franca kemiisto kaj apotekisto, kunidentiganto de [[asparagino]] kaj [[kodeino]] (m. [[1840]])
* [[1792]]: [[Áron Benedek]], hungara reformita pastro, poeto, konata de filozofiaj verkoj kaj didaktikaj fabeloj (m. [[1879]])
* [[1792]]: [[Áron Benedek]], hungara reformita pastro, poeto (m. [[1879]])
* [[1800]]: [[Ludoviko de Köchel]], aŭstra muzikologo, verkisto, botanikisto kaj eldonisto (m. [[1877]])
* [[1800]]: [[Ludoviko de Köchel]], aŭstra muzikologo, verkisto, botanikisto kaj eldonisto (m. [[1877]])
* [[1806]]: [[Matthew Fontaine Maury]], usona astronomo, [[oceanografo]], [[meteologo]], [[kartografo]], historiisto (m. [[1873]])
* [[1806]]: [[Matthew Fontaine Maury]], usona astronomo, [[oceanografo]], [[meteologo]], [[kartografo]], historiisto (m. [[1873]])
* [[1815]]: [[Eduard Petzold]], germana pejzaĝarĥitekto (m. [[1891]])
* [[1815]]: [[Eduard Petzold]], germana pejzaĝarĥitekto (m. [[1891]])
* [[1816]]: [[Thilo Irmisch]], germana botanikisto (m. [[1879]])
* [[1818]]: [[Zacharias Topelius]], [[svedlingvaj finnlandanoj|svedlingva finnlandano]], verkisto, poeto, ĵurnalisto kaj historiisto, rektoro de la [[Universitato de Helsinko]] (m. [[1898]])
* [[1818]]: [[Zacharias Topelius]], [[svedlingvaj finnlandanoj|svedlingva finnlandano]], verkisto, poeto, ĵurnalisto kaj historiisto (m. [[1898]])
* [[1829]]: [[Ottília Wass]], grafino, hungara poetino, mecenatino (m. [[1917]])
* [[1829]]: [[Ottília Wass]], grafino, hungara poetino, mecenatino (m. [[1917]])
* [[1836]]: [[Henri Fantin-Latour]], franca realista pentristo influita de [[Gustave Courbet]] kaj [[Édouard Manet]] (m. [[1904]])
* [[1836]]: [[Henri Fantin-Latour]], franca pentristo (m. [[1904]])
* [[1841]]: [[Berthe Morisot]], franca pentristino, reprezentantino de [[impresionismo]] (m. [[1895]])
* [[1841]]: [[Berthe Morisot]], franca pentristino (m. [[1895]])
* [[1848]]: [[Georg Kugel]], germana skulptisto kaj pedagogo (m. [[1930]])
* [[1850]]: [[Pierre Loti]], franca oficiro de [[mararmeo]] kaj verkisto, vicreĝo de la [[Insulo de la Fazanoj]], rete legebla en esperanto (m. [[1923]])
* [[1857]]: [[Alice Pike Barney]], usona pentristino aganta en [[Vaŝingtono]], [[bahaismo|bahaano]] (m. [[1931]])
* [[1850]]: [[Pierre Loti]], franca oficiro de [[mararmeo]] kaj verkisto, vicreĝo de la [[Insulo de la Fazanoj]] (m. [[1923]])
* [[1875]]: [[Albert Schweitzer]], franca-germana filozofo kaj kuracisto, protestanta teologo, [[muzikologio|muzikologo]], gajninto de la [[Nobel-premio pri paco]], [[esperanto|esperantigata]] kaj rete legebla (m. [[1965]])
* [[1857]]: [[Alice Pike Barney]], usona pentristino (m. [[1931]])
* [[1875]]: [[Albert Schweitzer]], franca-germana filozofo kaj kuracisto, protestanta teologo, [[muzikologio|muzikologo]], gajninto de la [[Nobel-premio pri paco]] (m. [[1965]])
* [[1881]]: [[István Kiss (historiisto)|István Kiss]], hungara historiisto, profesoro, rektoro (m. [[1957]])
* [[1881]]: [[István Kiss (historiisto)|István Kiss]], hungara historiisto, profesoro, rektoro (m. [[1957]])
* [[1882]]: [[Geoffrey Dalrymple Nash]], angla multprofesia esperantisto, aŭtoro de poemaro ''[[Miniaturoj]]'', konata pro Esperanto-propagando
* [[1882]]: [[Geoffrey Dalrymple Nash]], angla multprofesia esperantisto, aŭtoro de poemaro ''[[Miniaturoj]]'' (m. nekonata)
* [[1884]]: [[Peter Sellemond]], aŭstra skulptisto
* [[1887]]: [[Hugo Steinhaus]], pola matematikisto juddevena, partoprenanto de [[Polaj Legioj (1914-1918)|Polaj Legioj]], kunkreinto de [[Lvovo|Lvova]] Skolo [[matematiko|Matematika]], [[aforismo|aforisto]] kaj populariganto de [[matematiko]] (m. [[1972]])
* [[1891]]: [[Leo Blaas]], aŭstra-germana help-juĝisto, prezidanto de [[Esperanto-klubo]] de [[Innsbruck]], tradukinto por "[[Aŭstria Esperantisto]]", okupiĝanta pri [[etimologio]], kunlaboranto de [[Eugen Wüster]](m. [[1951]])
* [[1887]]: [[Hugo Steinhaus]], pola matematikisto, partoprenanto de [[Polaj Legioj (1914-1918)|Polaj Legioj]] (m. [[1972]])
* [[1891]]: [[Leo Blaas]], aŭstra-germana help-juĝisto, prezidanto de [[Esperanto-klubo]] de [[Innsbruck]], tradukinto por "[[Aŭstria Esperantisto]]", okupiĝanta pri [[etimologio]], kunlaboranto de [[Eugen Wüster]] (m. [[1951]])
* [[1892]]: [[Martin Niemöller]], germana oficiro, teologo, pastoro, radikala pacisto, ekumenisto, kontraŭulo de [[kontraŭjudismo]] kaj [[malvarma milito]] (m. [[1984]])
* [[1892]]: [[Martin Niemöller]], germana oficiro, teologo, pastoro, radikala pacisto, ekumenisto (m. [[1984]])
* [[1896]]: [[John Dos Passos]], usona verkisto kaj ĵurnalisto portugaldevena (m. [[1970]])
* [[1896]]: [[John Dos Passos]], usona verkisto kaj ĵurnalisto (m. [[1970]])
* [[1900]]: [[Jenő Barcsay]], hungara pentristo, grafikisto (m. [[1988]])
* [[1900]]: [[Jenő Barcsay]], hungara pentristo, grafikisto (m. [[1988]])
* [[1901]]: [[Sergej Rublov]], rusa inĝeniero kaj kemiisto el [[Odeso]], membro de la [[Centra Komitato]] de [[Sovetrespublikara Esperantista Unio]] kaj de la [[Lingva Komitato]], [[Esperanto-verkisto]] kaj [[Esperanto-vortaristo]] pri lingvaj [[radiko (lingvo)|radikoj]] (m. [[1979]])
* [[1901]]: [[Sergej Rublov]], rusa inĝeniero kaj kemiisto, membro de la [[Centra Komitato]] de [[Sovetrespublikara Esperantista Unio]] kaj de la [[Lingva Komitato]], [[Esperanto-verkisto]] kaj [[Esperanto-vortaristo]] (m. [[1979]])
* [[1901]]: [[József Bihari]], hungara aktoro, distingita per [[Kossuth-premio]] (m. [[1981]])
* [[1901]]: [[József Bihari]], hungara aktoro (m. [[1981]])
* [[1901]]: [[Alfred Tarski]], pola filozofo, matematikisto kaj [[logiko|logikisto]], kreinto de [[modela teorio]] kaj [[semantiko|semantika]] [[difino]] de [[vero]], profesoro de la [[Universitato de Kalifornio en Berkeley]] (m. [[1983]])
* [[1901]]: [[Alfred Tarski]], pola filozofo, matematikisto kaj [[logiko|logikisto]] (m. [[1983]])
*[[1912]]: [[Rudolf Hagelstange]], germana verkisto kaj sportisto
* [[1913]]: [[Motoo Tatsuhara]], japana [[futbalisto]], reprezentanto de la [[Japana nacia teamo de futbalo]] (m. [[1984]])
* [[1917]]: [[Marianna Cel]], pola soldato-virino, unusola en [[partizano|partizana]] taĉmento de majoro [[Henryk Dobrzański]] (m. ?)
* [[1913]]: [[Motoo Tatsuhara]], japana [[futbalisto]] (m. [[1984]])
* [[1917]]: [[Marianna Cel]], pola soldato-virino, unusola en [[partizano|partizana]] taĉmento de majoro [[Henryk Dobrzański]]
* [[1919]]: [[Giulio Andreotti]], ĉefministro de Italio, gvidanto de [[Itala kristan-demokrata partio]], akuzata pri kontaktoj kun [[Sicilio|sicilia]] [[mafio]] (m. [[2013]])
* [[1919]]: [[Giulio Andreotti]], ĉefministro de Italio (m. [[2013]])
* [[1920]]: [[Jean Dutourd]], franca verkisto, [[konservismo|konservisto]], membro de [[Franca Akademio]] (m. [[2011]])
* [[1920]]: [[Jean Dutourd]], franca verkisto (m. [[2011]])
* [[1921]]: [[Murray Bookchin]], usona verkisto, filozofo, anarkiisto, fondinto de [[socia ekologio]] kaj unu de la pioniroj de [[ekologiisma movado]], aŭtoro de esperantigita libro ''[[Por ekologia socio]]'' (m. [[2006]])
* [[1921]]: [[Murray Bookchin]], usona verkisto, filozofo, anarkiisto, fondinto de [[socia ekologio]] kaj unu de la pioniroj de [[ekologiisma movado]] (m. [[2006]])
* [[1925]]: [[Mishima Yukio]], japana verkisto, aktoro, reĝisoro (m. [[1970]])
* [[1925]]: [[Mishima Yukio]], japana verkisto, aktoro, reĝisoro (m. [[1970]])
* [[1927]]: [[Magda Győri]], rumania hungara redaktorino
* [[1927]]: [[Magda Győri]], rumania hungara redaktorino
* [[1931]]: [[Caterina Valente]], itala kantistino, dancistino, [[gitaro|gitaristino]] kaj aktorino
* [[1931]]: [[Caterina Valente]], itala kantistino, dancistino, [[gitaro|gitaristino]] kaj aktorino
* [[1932]]: [[Ernő Albert]], rumania hungara etnografo kaj folkloristo
* [[1932]]: [[Ernő Albert]], rumania hungara etnografo kaj folkloristo (m. [[2022]])
* [[1934]]: [[Marek Hłasko]], pola verkisto kaj filma scenaristo, cenzurata de komunistoj dum 20 jaroj, ligita kun pollingva pariza "[[Kultura]]", kies romano estis filmigita kiel [[Bazo de homoj mortaj|''Bazo de mortintaj homoj'']] (m. [[1969]])
* [[1934]]: [[Marek Hłasko]], pola verkisto kaj filma scenaristo (m. [[1969]])
* [[1937]]: [[Hucalo Eŭhen]], ukraina verkisto kaj poeto, kies rakonton esperantigis [[Dmitrij Cibulevskij]] (m. [[1995]])
* [[1937]]: [[Hucalo Eŭhen]], ukraina verkisto kaj poeto (m. [[1995]])
* [[1941]]: [[Faye Dunaway]], usona aktorino, konata de la filmo [[Jeanne d'Arc (filmo)|''Jeanne d'Arc'']]
* [[1941]]: [[Faye Dunaway]], usona aktorino
* [[1941]]: [[Milan Kučan]], slovena juristo, komunista aganto de [[Socialisma federacia respubliko Jugoslavio]], unua prezidento de [[Slovenio]]
* [[1941]]: [[Milan Kučan]], slovena juristo, komunista aganto de [[Socialisma federacia respubliko Jugoslavio]], unua prezidento de [[Slovenio]]
* [[1943]]: [[Ralph Marvin Steinman]], kanada [[biologo]], Nobelpremiita postmorte pro esplorado de [[dendrita ĉelo|dendritaj ĉeloj]] (m. [[2011]])
* [[1943]]: [[Ralph Marvin Steinman]], kanada [[biologo]], Nobelpremiita postmorte pro esplorado de [[dendrita ĉelo|dendritaj ĉeloj]] (m. [[2011]])
Linio 132: Linio 141:
* [[1963]]: [[Zsolt Balázs]], rumania hungara alpa skiisto, trejnisto
* [[1963]]: [[Zsolt Balázs]], rumania hungara alpa skiisto, trejnisto
* [[1963]]: [[Steven Soderbergh]], usona reĝisoro, scenariisto, filmproduktoro
* [[1963]]: [[Steven Soderbergh]], usona reĝisoro, scenariisto, filmproduktoro
* [[1963]]: [[Mao Zifu]], ĉina matematikisto, [[Esperanto-verkisto]], kunlaboranto de "[[Monato (gazeto)|Monato]]", dum [[UK 2013]] estis honorigita per la Diplomo pri Elstara Arta Agado de [[UEA]], inspirata ankaŭ de [[greka mitologio]] kaj [[hinda filozofio]]
* [[1963]]: [[Mao Zifu]], ĉina matematikisto, [[Esperanto-verkisto]], kunlaboranto de "[[Monato (gazeto)|Monato]]", honorigita per la Diplomo pri Elstara Arta Agado de [[UEA]]
* [[1965]]: [[Ŝamil Basajev]], gvidanto de separistoj kaj [[islamistoj]] en [[Ĉeĉenio]] ([[Rusio]]) kaj [[Norda Kaŭkazio]] ĝenerale, respondeca pri pluraj terorismaj atakoj, inkluzive [[terorisma atako en Beslano|ostaĝigon de infanoj en Beslano]] kaj en ostaĝigon de malsanuloj en hospitalo de [[Budjonnovsko]] (m. [[2006]])
* [[1965]]: [[Ŝamil Basajev]], gvidanto de separistoj kaj [[islamistoj]] en [[Ĉeĉenio]] kaj [[Norda Kaŭkazio]] ĝenerale, respondeca pri pluraj terorismaj atakoj (m. [[2006]])
* [[1969]]: [[Jason Bateman]], usona aktoro kaj reĝisoro
* [[1969]]: [[Jason Bateman]], usona aktoro kaj reĝisoro
* [[1981]]: [[Rosa López]], hispana kantistino, partoprenantino de la [[Eŭrovido-Kantokonkurso 2002]]
* [[1981]]: [[Rosa López]], hispana kantistino
* [[1982]]: [[Víctor Valdés]], kataluna [[golulo]], reprezentanto de la [[Hispana nacia teamo de futbalo]]
* [[1982]]: [[Víctor Valdés]], kataluna [[golulo]], reprezentanto de la [[Hispana nacia teamo de futbalo]]
* [[1998]]: [[Nick Romeo Reimann]], germana infana aktoro
* [[1998]]: [[Nick Romeo Reimann]], germana infana aktoro


== Mortoj ==
== Mortoj ==
* [[1092]]: [[Vratislav la 2-a (Bohemio)|Vratislav la 2-a]], reĝo de Ĉeĥio el dinastio [[Premislidoj]] (n. post [[1032]])
* [[1092]]: [[Vratislav la 2-a (Bohemio)|Vratislav la 2-a]], reĝo de Ĉeĥio (n. post [[1032]])
* [[1163]]: [[Ladislao la 2-a (Hungario)|Ladislao la 2-a]], reĝo de Hungario el [[Arpad-dinastio]] (n. [[1131]])
* [[1163]]: [[Ladislao la 2-a (Hungario)|Ladislao la 2-a]], reĝo de Hungario (n. [[1131]])
* [[1235]]: [[Sankta Savao]], unua ĉefepiskopo de Serbio (naskiĝis ĉirkaŭ [[1175]]/[[1976]])
* [[1235]]: [[Sankta Savao]], unua ĉefepiskopo de Serbio (n. ĉirkaŭ [[1175]]/[[1176]])
* [[1301]]: [[Andreo la 3-a (Hungario)|Andreo la 3-a]], reĝo de Hungario, la lasta el [[Arpad-dinastio]] (naskiĝis ĉirkaŭ [[1265]])
* [[1301]]: [[Andreo la 3-a (Hungario)|Andreo la 3-a]], reĝo de Hungario (n. ĉirkaŭ [[1265]])
* [[1648]]: [[Casparus Barlaeus]], nederlanda [[humanismo|humanisto]], teologo, poeto, historiisto, verkinta i.a. pri [[Nederlanda Okcident-hinda Kompanio]] (n. [[1584]])
* [[1648]]: [[Casparus Barlaeus]], nederlanda [[humanismo|humanisto]], teologo, poeto, historiisto verkinta i.a. pri [[Nederlanda Okcident-hinda Kompanio]] (n. [[1584]])
* [[1676]]: [[Francesco Cavalli]], itala komponisto, orgenisto kaj kantisto ([[tenoro]]) (n. [[1602]])
* [[1676]]: [[Francesco Cavalli]], itala komponisto, orgenisto kaj kantisto ([[tenoro]]) (n. [[1602]])
* [[1687]]: [[Nikolao Merkator]], germana matematikisto famiĝinta pri studo de [[logaritmo]]j (n. [[1620]])
* [[1687]]: [[Nikolao Merkator]], germana matematikisto famiĝinta pri studo de [[logaritmo]]j (n. [[1620]])
* [[1742]]: [[Edmond Halley]], angla astronomo, [[terfiziko|terfizikisto]], matematikisto, [[meteologio|meteologo]] kaj [[demografio|demografo]] (n. [[1656]])
* [[1742]]: [[Edmond Halley]], angla astronomo, [[terfiziko|terfizikisto]], matematikisto, [[meteologio|meteologo]] kaj [[demografio|demografo]] (n. [[1656]])
* [[1753]]: [[George Berkeley]], irlanda anglikana [[episkopo]] kaj filozofo, kies ĉefa atingo estis subjektiva aŭ nemateriisma [[idealismo]], kontribuinta al [[infinitezima kalkulo]], enestanta en la ''[[Indekso de malpermesitaj libroj]]'', honorigita per nomo de la [[Universitato de Kalifornio]] kaj la urbo [[Berkeley (Kalifornio)|Berkeley]] (n. [[1685]])
* [[1753]]: [[George Berkeley]], irlanda anglikana [[episkopo]] kaj filozofo, kies ĉefa atingo estis subjektiva aŭ nemateriisma [[idealismo]], kontribuinta al [[infinitezima kalkulo]] (n. [[1685]])
* [[1766]]: [[Frederiko la 5-a (Danio)|Frederiko la 5-a]], reĝo de [[Danio-Norvegio]], filo de [[Kristiano la 6-a (Danio)|Kriastiano la 6-a]] (n. [[1723]])
* [[1766]]: [[Frederiko la 5-a (Danio)|Frederiko la 5-a]], reĝo de [[Danio-Norvegio]] (n. [[1723]])
* [[1833]]: [[Serafimo de Sarov]], rusa [[monaĥo]], mistikulo kaj sanktulo de [[ortodoksismo]] (n. [[1759]])
* [[1833]]: [[Serafimo de Sarov]], rusa [[monaĥo]], mistikulo kaj sanktulo de [[ortodoksismo]] (n. [[1759]])
* [[1841]]: [[Ignaz Döllinger]], germana anatomo, patro de fama teologo [[Ignaz von Döllinger]] (n. [[1770]])
* [[1841]]: [[Ignaz Döllinger]], germana anatomo (n. [[1770]])
* [[1867]]: [[Jean Auguste Dominique Ingres]], franca pentristo de [[klasikismo]] (n. [[1780]])
* [[1867]]: [[Jean Auguste Dominique Ingres]], franca pentristo (n. [[1780]])
* [[1874]]: [[Philipp Reis]], germana instruisto kaj inventisto pri [[elektrotekniko]] ([[telefono]]) (n. [[1834]])
* [[1874]]: [[Philipp Reis]], germana instruisto kaj inventisto pri [[elektrotekniko]] ([[telefono]]) (n. [[1834]])
* [[1887]]: [[Friedrich von Amerling]], aŭstra pentristo de portretoj el familio de [[artmetio]]j (n. [[1803]])
* [[1887]]: [[Friedrich von Amerling]], aŭstra pentristo (n. [[1803]])
* [[1894]]: [[Jób Sebesi]], hungara poeto, ĵurnalisto, folkloristo (n. [[1860]])
* [[1894]]: [[Jób Sebesi]], hungara poeto, ĵurnalisto, folkloristo (n. [[1860]])
* [[1898]]: [[Lewis Carroll]], angla verkisto, matematikisto kaj logikisto, aŭtoro de [[porinfana literaturo|porinfana verko]] ''[[La aventuroj de Alicio en Mirlando]]'' (n. [[1832]])
* [[1898]]: [[Lewis Carroll]], angla verkisto, matematikisto kaj logikisto, aŭtoro de ''[[La aventuroj de Alicio en Mirlando]]'' (n. [[1832]])
* [[1901]]: [[Charles Hermite]], franca [[matematikisto]] kaj teoriisto pruvinta, ke la [[nombro]] [[e (matematiko)|e]] estas [[transcenda nombro]], konata de la [[nocio]]j [[polinomo de Hermite]] aŭ [[konjugita transpono]], instruisto de [[Henri Poincaré]] (n. [[1822]])
* [[1901]]: [[Charles Hermite]], franca [[matematikisto]] kaj teoriisto pruvinta, ke la [[nombro]] [[e (matematiko)|e]] estas [[transcenda nombro]], konata de la [[nocio]]j [[polinomo de Hermite]] aŭ [[konjugita transpono]] (n. [[1822]])
* [[1905]]: [[Ernst Abbe]], germana fizikisto, kunfondinto de la [[entrepreno]] ''[[Carl Zeiss Jena]]'' (n. [[1840]])
* [[1905]]: [[Ernst Abbe]], germana fizikisto, kunfondinto de la [[entrepreno]] ''[[Carl Zeiss Jena]]'' (n. [[1840]])
* [[1907]]: [[Hermann Iseke]], germana poeto, juristo kaj romkatolika pastro verkinta i.a. pri [[Tomaso de Kempis]] kaj Sankta [[Elizabeto de Turingio]] (n. [[1856]])
* [[1907]]: [[Hermann Iseke]], germana poeto, juristo kaj romkatolika pastro (n. [[1856]])
* [[1907]]: [[Wilhelm von Hartel]], aŭstra klasika filologo kaj politikisto (n. [[1839]])
* [[1920]]: [[John Francis Dodge]], usona pionira fabrikanto de [[aŭtomobilo]]j (n. [[1864]])
* [[1920]]: [[John Francis Dodge]], usona pionira fabrikanto de [[aŭtomobilo]]j (n. [[1864]])
* [[1926]]: [[August Sedláček]], ĉeĥa historiisto, [[genealogio|genealogo]] kaj [[heraldiko|heraldikisto]] (n. [[1843]])
* [[1926]]: [[August Sedláček]], ĉeĥa historiisto, [[genealogio|genealogo]] kaj [[heraldiko|heraldikisto]] (n. [[1843]])
* [[1939]]: [[Elisabeth Streller]], germana padomigristino kaj regionhistoriistino (n. [[1879]])
* [[1939]]: [[Elisabeth Streller]], germana padomigristino kaj regionhistoriistino (n. [[1879]])
* [[1949]]: [[Joaquín Turina]], hispana komponisto kaj pianisto (n. [[1882]])
* [[1949]]: [[Joaquín Turina]], hispana komponisto kaj pianisto (n. [[1882]])
* [[1951]]: [[Maxence Van der Meersch]], franca verkisto flandrdevena, ricevinta [[Premio Goncourt|Premion Goncourt]] (n. [[1907]])
* [[1951]]: [[Maxence Van der Meersch]], franca verkisto, ricevinta [[Premio Goncourt|Premion Goncourt]] (n. [[1907]])
* [[1954]]: [[József Sándor Vitalis]], rumania hungara [[franciskanoj|franciskano]], provincestro (n. [[1884]])
* [[1954]]: [[József Sándor Vitalis]], rumania hungara [[franciskanoj|franciskano]], provincestro (n. [[1884]])
* [[1954]]: [[Nikodem Sulik]], pola komandanto de la [[Asocio de Armita Batalado]] en [[Vilno]], [[brigada generalo]] de [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]] (n. [[1893]])
* [[1954]]: [[Nikodem Sulik]], pola komandanto de la [[Asocio de Armita Batalado]] en [[Vilno]], [[brigada generalo]] de [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]] (n. [[1893]])
* [[1957]]: [[Humphrey Bogart]], usona aktoro, laŭ [[Usona Kininstituto]] la plej granda aktoro de ĉiuj tempoj (n. [[1899]])
* [[1957]]: [[Humphrey Bogart]], usona aktoro (n. [[1899]])
* [[1958]]: [[Paul Axel Nylén]], sveda redaktoro, [[pioniro de Esperanto]], vicprezidanto de [[Esperanto-klubo]]j en [[Uppsala]] kaj [[Stokholmo]], [[Esperanto-vortaristo]], redaktoro de "[[Lingvo Internacia (gazeto)|Lingvo Internacia]]", kunfondinto de [[Sveda Esperanto-Federacio]], eldonisto, tradukisto (''[[Per balono al la Poluso]]''), ĉefkunlaboranto de la ''[[Enciklopedio de Esperanto]]'', membro de [[Lingva Komitato]], vicprezidanto de la [[Akademio de Esperanto]] (n. [[1870]])
* [[1958]]: [[Paul Axel Nylén]], sveda redaktoro, [[pioniro de Esperanto]], vicprezidanto de [[Esperanto-klubo]]j en [[Uppsala]] kaj [[Stokholmo]], [[Esperanto-vortaristo]], redaktoro de "[[Lingvo Internacia (gazeto)|Lingvo Internacia]]", kunfondinto de [[Sveda Esperanto-Federacio]], eldonisto, tradukisto, ĉefkunlaboranto de la ''[[Enciklopedio de Esperanto]]'', membro de [[Lingva Komitato]], vicprezidanto de la [[Akademio de Esperanto]] (n. [[1870]])
* [[1959]]: [[Béla Entz]], hungara kuracisto, [[patologio|patologo]] (n. [[1877]])
* [[1959]]: [[Béla Entz]], hungara kuracisto, [[patologio|patologo]] (n. [[1877]])
* [[1960]]: [[Ralph Chubb]], brita poeto, presisto kaj artisto (n. [[1892]])
* [[1960]]: [[Ralph Chubb]], brita poeto, presisto kaj artisto (n. [[1892]])
* [[1966]]: [[Sergej Korolov]], soveta inĝeniero, konstruisto de [[Balistika misilo|balistikaj misiloj]], organizisto de la raketa-kosma industrio, la patro de [[kosmonaŭtiko]] (n. [[1907]])
* [[1966]]: [[Sergej Korolov]], soveta inĝeniero, konstruisto de [[Balistika misilo|balistikaj misiloj]], organizisto de la raketa-kosma industrio, patro de [[kosmonaŭtiko]] (n. [[1907]])
* [[1967]]: [[Miklós Kállay]], hungara [[juristo]], ĉefministro de [[Hungara reĝlando (1920-1946)|Hungara reĝlando]], kontraŭstaranta al [[faŝismo]], elmigrinto (n. [[1887]])
* [[1967]]: [[Miklós Kállay]], hungara [[juristo]], ĉefministro de [[Hungara reĝlando (1920-1946)|Hungara reĝlando]], kontraŭstaranta al [[faŝismo]], elmigrinto (n. [[1887]])
* [[1971]]: [[Julia C. Isbrücker]], [[nederlanda esperantistino]] iniciatinta postmilitan [[UK 1920]], kunfondinta [[Universala Ligo|Universalan Ligon]], Honora Membro de [[Universala Esperanto-Asocio]] kaj de [[Internacia Centra Komitato]], edzino de la vicprezidanto de UEA [[J. R. G. Isbrücker]], tradukistino i.a. de ''Nova Studo pri la Filozofioj de [[Rabindranath Tagore]] kaj [[Walt Whitman]]'' kaj romano ''[[Akbar (romano)|Akbar]]'' (n. [[1887]])
* [[1971]]: [[Julia C. Isbrücker]], [[nederlanda esperantistino]] iniciatinta postmilitan [[UK 1920]], kunfondinta [[Universala Ligo|Universalan Ligon]], Honora Membro de [[Universala Esperanto-Asocio]] kaj de [[Internacia Centra Komitato]], edzino de [[J. R. G. Isbrücker]], tradukistino (n. [[1887]])
* [[1972]]: [[Frederiko la 9-a (Danio)|Frederiko la 9-a]], reĝo de Danio el dinastio [[Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg|Glücksburg]] (n. [[1899]])
* [[1972]]: [[Frederiko la 9-a (Danio)|Frederiko la 9-a]], reĝo de Danio (n. [[1899]])
* [[1972]]: [[István Kovács (historiisto)|István Kovács]], hungara juĝisto kaj historiisto (n. [[1899]])
* [[1972]]: [[István Kovács (historiisto)|István Kovács]], hungara juĝisto kaj historiisto (n. [[1899]])
* [[1974]]: [[Cassiano Ricardo]], brazila verkisto, poeto, kritikisto, membro de [[Brazila Beletristika Akademio]], simpatianto de [[esperanto]] (n. [[1895]])
* [[1974]]: [[Cassiano Ricardo]], brazila verkisto, poeto, kritikisto (n. [[1895]])
* [[1977]]: [[Anthony Eden]], plurfoja ĉefministro de Britio, poligloto (n. [[1897]])
* [[1977]]: [[Anthony Eden]], ĉefministro de Britio (n. [[1897]])
* [[1978]]: [[Kurt Gödel]], aŭstra matematikisto ĉeĥdevena, pruvinto de la [[teoremoj de nekompleteco]] (n. [[1906]])
* [[1978]]: [[Kurt Gödel]], aŭstra matematikisto, pruvinto de la [[teoremoj de nekompleteco]] (n. [[1906]])
* [[1981]]: [[János Fodor]], hungara [[tipografio|tipografo]] kaj [[presarto|presisto]] (n. [[1909]])
* [[1981]]: [[János Fodor]], hungara [[tipografio|tipografo]] kaj [[presarto|presisto]] (n. [[1909]])
* [[1986]]: [[Daniel Balavoine]], franca verkisto, komponisto, kantisto (n. [[1952]])
* [[1986]]: [[Daniel Balavoine]], franca verkisto, komponisto, kantisto (n. [[1952]])
* [[1987]]: [[György Ürögdi]], hungara historiisto pri [[antikva epoko]] (n. [[1904]])
* [[1987]]: [[György Ürögdi]], hungara historiisto (n. [[1904]])
* [[1988]]: [[Georgij Malenkov]], ĉefministro de Sovetunio, [[politika komisaro]], proksima kunlaboranto de Stalin, kunrespondeca pri la [[Granda purigo|Granda teroro]] (n. [[1902]])
* [[1988]]: [[Georgij Malenkov]], ĉefministro de Sovetunio, [[politika komisaro]], proksima kunlaboranto de Stalin, kunrespondeca pri la [[Granda purigo|Granda teroro]] (n. [[1902]])
* [[1999]]: [[Jerzy Grotowski]], pola [[teatro]]-reformisto, reĝisoro kaj [[pedagogio|pedagogo]], kreinto de aktora metodo, mondkonata de [[eksperimento|eksperimenta]] Teatro [[Laboratorio]] (m. [[1933]])
* [[1999]]: [[Jerzy Grotowski]], pola [[teatro]]-reformisto, reĝisoro kaj [[pedagogio|pedagogo]], kreinto de aktora metodo (m. [[1933]])
* [[2002]]: [[József Mátyás (pentristo)|József Mátyás]], rumania hungara pentristo (n. [[1930]])
* [[2002]]: [[József Mátyás (pentristo)|József Mátyás]], rumania hungara pentristo (n. [[1930]])
* [[2008]]: [[Ervin Béla Schnedarek]], rumania hungara filmfakulo (n. [[1920]])
* [[2008]]: [[Ervin Béla Schnedarek]], rumania hungara filmfakulo (n. [[1920]])
* [[2013]]: [[Conrad Bain]], kanad-usona filma aktoro (n. [[1923]])
* [[2010]]: [[Agustín Cano Delgado]], hispana diplomato kaj latinisto (n. [[1921]])
* [[2014]]: [[Juan Gelman]], argentina poeto kaj ĵurnalisto juddevena, laŭreato de [[Premio Cervantes]] (n. [[1930]])
* [[2013]]: [[Conrad Bain]], kanad-usona aktoro (n. [[1923]])
* [[2016]]: [[Alan Rickman]], angla aktoro filma kaj teatra, reĝisoro kaj scenaristo (n. [[1946]])
* [[2014]]: [[Juan Gelman]], argentina poeto kaj ĵurnalisto (n. [[1930]])
* [[2016]]: [[Alan Rickman]], angla aktoro, reĝisoro kaj scenaristo (n. [[1946]])
* [[2017]]: [[Zhou Youguang]], ĉina [[lingvoscienco|lingvosciencisto]], kreinto de [[hanyu pinyin]] – [[transskribado (lingvoscienco)|transskribado]] de la [[ĉina lingvo]] al la [[latina alfabeto]] (n. [[1906]])
* [[2017]]: [[Zhou Youguang]], ĉina [[lingvoscienco|lingvosciencisto]], kreinto de [[hanyu pinyin]] (n. [[1906]])
* [[2017]]: [[Krzysztof Maurin]], pola matematikisto kaj matematika fizikisto, spertulo pri [[grupa prezento]] kaj [[Hilberta spaco]], [[antropozofo]], [[esoterismo|esoterulo]] (n. [[1923]])
* [[2017]]: [[Krzysztof Maurin]], pola matematikisto kaj matematika fizikisto, spertulo pri [[grupa prezento]] kaj [[Hilberta spaco]], [[antropozofo]], [[esoterismo|esoterulo]] (n. [[1923]])
* [[2021]]: [[Günter Anton]], germana pedagogo kaj idisto (n. [[1929]])
* [[2022]]: [[Ricardo Bofill]], kataluna arĥitekto, reprezentanto de [[postmoderna arkitekturo]] (n. [[1939]])


== Specialaj tagoj kaj festoj ==
== Specialaj tagoj kaj festoj ==
* [[Romkatolika Eklezio]]:
* [[Liturgia jaro|Festoj kaj rememoroj]] en [[Katolika Eklezio]]:
** [[Malaĥi (profeto)|Malaĥi]], [[profeto]], aŭtoro de la [[Libro de Malaĥi]]
** [[Malaĥi (profeto)|Malaĥi]], [[profeto]] de la [[Malnova Testamento]], aŭtoro de la [[Libro de Malaĥi]]
** [[Sankta Nino de Kartvelio]], [[apostolo|apostolino]] kaj [[Patrona Sanktulo|Patrona Sanktulino]] de [[Kartvelio]]
** [[Sankta Nino de Kartvelio]], [[apostolo|apostolino]] kaj [[Patrona Sanktulo|Patrona Sanktulino]] de [[Kartvelio]]
** [[Odoriko de Pordenone]], itala [[franciskanoj|franciskano]] ĉeĥdevena kaj misiisto, esploristo de [[Fora Oriento]]
** [[Odoriko de Pordenone]], itala [[franciskanoj|franciskano]] kaj misiisto, esploristo de [[Fora Oriento]]
** [[Devasahayam Pillai]] (Lazaro), barata katolika sanktulo el [[bramano|bramana]] familio
* Malnova [[Novjaro]]: [[Rusa Ortodoksa Eklezio]] festas novan jaron laŭ la [[julia kalendaro]]
* Malnova [[Novjaro]]: [[Rusa Ortodoksa Eklezio]] festas novan jaron laŭ la [[julia kalendaro]]
* [[Sidera tempo|Steltempa]] [[vintra solstico]] festata en [[Suda Azio]] kaj [[Sud-Orienta Azio]], markanta transiron de la Suno al [[Kaprikorno]]
* [[Monda Tago de Logiko]] proklamita de [[Unesko]]


== Tagoj de [[semajno]] ==
== Tagoj de [[semajno]] ==
Linio 212: Linio 228:
{{Projektoj}}
{{Projektoj}}


[[Kategorio:Almanako]]
[[Kategorio:14-a de januaro| ]]
[[Kategorio:Januaro|14]]
[[Kategorio:Januaro|14]]
[[Kategorio:14-a de januaro]]
[[Kategorio:14-a tago de la monato|#01]]
[[Kategorio:14-a tago de la monato|#01]]
[[Kategorio:Tagoj de la jaro|#0114]]
[[Kategorio:Tagoj de la jaro|#0114]]

Nuna versio ekde 11:28, 10 apr. 2024

januaro
lu ma me ĵa ve sa di
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31
aranĝo de 2024
tagoj

La 14-a de januaro estas la 14-a tago de la jaro laŭ la gregoria kalendaro. 351 tagoj restas (352 en superjaroj).

Je la 14-a de januaro okazis, interalie:

Eventoj[redakti | redakti fonton]

Naskiĝoj[redakti | redakti fonton]

Mortoj[redakti | redakti fonton]

Specialaj tagoj kaj festoj[redakti | redakti fonton]

Tagoj de semajno[redakti | redakti fonton]

La 14-a de januaro estas (laŭ gregoria kalendaro):

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=14-a_de_januaro&oldid=8696258"