YouTube'da Hak Yönetimi

Not: YouTube Content ID API, YouTube içerik iş ortaklarının kullanımı için tasarlanmıştır ve tüm geliştiriciler ya da tüm YouTube kullanıcıları tarafından kullanılamaz. YouTube Content ID API'yi Google API Konsolu'nda listelenen hizmetlerden biri olarak görmüyorsanız YouTube İş Ortağı Programı hakkında daha fazla bilgi edinmek için YouTube Yardım Merkezi'ni ziyaret edin.

YouTube'un hak yönetimi sistemi, öğe sahiplerinin ve yöneticilerinin YouTube'a öğeleri için meta verileri, sahiplik verilerini ve referans materyalleri sağlamasına olanak tanır. Sistem, sahiplerin öğeleri için politikalar belirlemelerine ve bu öğelerle eşleşen YouTube içerikleriyle ilgili hak talebinde bulunmalarına olanak tanır. Ayrıca, öğeleri için referans videolardan herkes tarafından görüntülenebilir YouTube videoları oluşturabilir.

Bu belgede, YouTube'un hak yönetimi modelinin temel bileşenlerine (öğeler, hak tanımları ve hak talepleri) genel bir bakış sunulmaktadır.

Öğeler

Öğeler, fikri mülkiyetin parçalarıdır. YouTube, aşağıdaki farklı öğe türlerini tanır:

  • Beste
  • Film
  • Müzik videosu
  • Ses kaydı
  • Televizyon bölümü
  • Web videosu

Her öğenin, öğeyi tanımlayan ve açıklayan ilişkili meta verilere sahip olması gerekir. Meta veriler öğeyi bulmak için kullanılabilir (örneğin, bir arama arayüzü veya API aracılığıyla). YouTube, öğe kataloğunda yinelemeleri ortadan kaldırmak için meta verileri de kullanabilir. Öğe meta verileri, İYS'de görüntülemenin yanı sıra YouTube web sitesinde veya YouTube verilerini kullanan diğer uygulamalarda YouTube kullanıcıları tarafından görülebilir.

Öğelerin birkaç önemli özelliği daha vardır:

  • Sahiplik bilgileri, öğeye sahip olan tarafları ve her bir sahibin sahiplik için hak talebinde bulunduğu bölgeleri tanımlar. Bu nedenle, farklı taraflar aynı öğeye farklı bölgelerde sahip olabilir. Buna ek olarak, beste öğeleri kısmi sahipliği destekleyerek sahiplerin her bölgede sahip oldukları bestenin yüzdesini belirtmelerine olanak tanır.

    Genellikle bir öğenin sahibi, aynı bölgelerdeki bir öğenin haklarına sahip olur ve bu hakları yönetir.

  • Referans materyali, öğenin dijital kopyası veya kimlik dosyasıdır (parmak izi). Referans materyali, YouTube'un kullanıcı ve iş ortağı tarafından yüklenen içeriği bir öğeyle otomatik olarak eşleştirmesini sağlar.

    Bir öğenin birden fazla referans dosyası olabilir. Örneğin, bir öğenin 16:9 ve 4:3 en boy oranlarına sahip ayrı referans dosyaları olabilir.

  • Öğeler, başka öğeler yerleştirebilir. Yerleştirme, bir öğe yeni referans malzeme oluşturmak için başka bir öğe içinde göründüğünde gerçekleşir. Örneğin, ses kaydı öğesi her zaman beste öğesi yerleştirir. Bununla birlikte, aynı beste birden fazla ses kaydında kullanılabilir. Her ses kaydı farklı bir öğe oluşturur.

    Bu durum, güçlü bir hak yönetimi sistemi için son derece önemlidir. YouTube, yerleştirilmiş öğeleri ve bunlarla ilişkili haklarını tanıyarak, tüm içerik sahiplerinin ve yöneticilerin öğeleri için başka bir içerikte olsa bile politikalar belirleyebilmesini sağlar.

Aşağıdaki şemada YouTube'un öğe modeli gösterilmektedir:

Hak Tanımları

Haklar ataması, bir öğenin oynatılmasına ve/veya kullanımına ilişkin kuralları ve parametreleri tanımlar. Haklar ataması, öğenin sahibi veya yöneticisi, başka bir YouTube iş ortağı ya da bir YouTube kullanıcısı tarafından yüklenen video içeriğine uygulanabilir.

Bir hak ataması, söz konusu hak sahibine verilen yönetici haklarının yanı sıra öğeyi içeren video içeriğine uygulanacak politikaları da belirtir. Politika ise hem işlemi hem de işlemin ne zaman yapılması gerektiğini açıklayan bir dizi koşulu belirtir.

Haklar ataması dört bileşenden oluşur:

  • Hak yöneticisi, belirli bir bölge veya bölge grubundaki bir öğe için politikalar belirler. Yönetici, hak sahibi veya hak sahibi adına hareket eden başka bir taraf olabilir. Yukarıda açıklandığı gibi, öğe sahipleri genellikle kendi içeriklerinin haklarını yönetirler.

  • Haklar, yöneticinin bir öğeyle ilgili politikaları kontrol ettiği durumları açıklar. Çoğu öğe türünde YouTube, YouTube'da veya YouTube içeriğinin kullanıldığı uygulamalarda içeriğin dağıtımıyla ilgili tüm hakların hak yöneticisi tarafından yönetildiğini varsayar.

    Bazı durumlarda, bir öğenin hak yöneticisi söz konusu öğede bulunan yerleşik öğelerin politikalarını da kontrol eder. Örneğin, bir film stüdyosu genellikle bir filmde kullanılan ses kayıtlarının haklarını alır.

    Ancak diğer durumlarda, bir öğenin hak yöneticisi söz konusu öğede bulunan yerleşik öğelerin haklarını da kontrol edemeyebilir. Örneğin, bir ses kaydının hak yöneticisi, ses kaydına yerleştirilmiş bestenin haklarını da kontrol edemeyebilir. Böyle durumlarda YouTube, yalnızca bestenin hak yöneticisi besteden para kazanmaya yönelik bir politika belirtmişse ses kaydı öğesinden para kazanabilir. Hak yöneticileri farklı politikalar tanımlamışsa YouTube, daha muhafazakar bir politika uygular.

  • İşlem, içeriğin hak tanımlama kurallarına uyması durumunda YouTube'un belirli bir içeriği nasıl ele alacağını belirler. YouTube, en konservatif olandan en az konservatif olana doğru sıralanmış aşağıdaki işlemleri desteklemektedir:

    • Engelleme – YouTube, içeriğin YouTube'un herkese açık web sitesinde görünmesini engeller.
    • Takip etme – İçerik YouTube'un web sitesinde görünür. YouTube, içerikten para kazanmaz ancak hak sahibinin takip edebilmesi için içeriği işaretler.
    • Para kazanma – İçerik YouTube'un web sitesinde görünür. YouTube içerikten para kazanabilir (örneğin reklam göstererek) ve içerik, hak sahibinin YouTube ile yaptığı gelir paylaşımı sözleşmesine dahil edilir.

    Hak sahipleri bir işlemin koşullarını da belirtebilir. Örneğin, bir politika YouTube'a belirli bölgelerde eşleşen içeriklerden para kazanma veya bir öğenin en az belirli bir yüzdesiyle eşleşen videolardan para kazanma talimatı verebilir. Politikalar öğe bazında ayarlanabilir.

  • Kurallar veya koşullar, hak sahibinin bir öğeyi nasıl yönettiğini açıklar. Bir işlemle birlikte, bir dizi kural hak sahibinin, içeriğin YouTube'da kullanılabilir olmasını isteyip istemediğini ve nasıl kullanılacağını belirterek YouTube'un telif hakkıyla korunan bir içeriği nasıl ele alacağını belirler.

    Politikalar aşağıdaki koşul türlerini belirtebilir:

    • Bir politika; hak yöneticisi, başka bir YouTube kullanıcısı ya da her ikisi tarafından yüklenen, hak talebinde bulunulan içeriklere uygulanabilir. Hak yöneticisi tarafından yüklenen içeriklere uygulanan politikaya kullanım politikası, kullanıcı tarafından yüklenen içeriklere uygulanan politikaya eşleşme politikası adı verilir.

    • Eşleşme koşulları, yalnızca hak talebinde bulunulabilecek içeriğin bir öğenin referans materyaliyle belirli bir şekilde eşleşmesi durumunda geçerli olan kurallardır. Eşleşme koşulları yalnızca YouTube'un İçerik Kimliği sisteminin bir hak sahibi adına otomatik olarak hak talebinde bulunduğu içerikler için geçerli olabilir. YouTube, yüklenen içerikler için aşağıdaki eşleşme koşullarını destekler:

      • Eşleme türü: İçeriğin ses bileşeniyle, görsel bileşenle veya öğenin referans malzemesinin her iki bileşeniyle eşleşip eşleşmediğinin göstergesi.
      • Sahiplik yüzdesi: Yöneticinin haklarına sahip olduğu içeriğin yüzdesidir.
      • Eşleşme uzunluğu: Öğenin referans malzemesiyle eşleşen içerik segmentinin uzunluğudur.

    • İzleme koşulları veya kullanıcı koşulları, videoyu izlemeye çalışan kullanıcının belirli özelliklerine bağlı olarak geçerli olan kurallardır. YouTube aşağıdaki izleme koşullarını destekler:

      • Kullanıcının bulunduğu bölge – kullanıcının içeriği izlediği ve/veya içeriği duyduğu yer.
      • Görüntüleme platformu, kullanıcının içeriği izlemeye çalıştığı ortamdır. Videolarınızı tüm platformlarda veya yalnızca para kazanılan platformlarda dağıtabilirsiniz.
      • Görüntüleme konumu – kullanıcının içeriği izlemeye çalıştığı web sitesi. Hak sahipleri, içeriklerinin yalnızca belirli web sitelerine yerleştirilebilmesine izin verebilir. YouTube'un şu anda hak talebi bazında içeriklerin YouTube dışındaki web sitelerine yerleştirilmesine izin verme seçeneğini desteklediğini unutmayın. Buna ek olarak YouTube, hesaba dayalı olarak yalnızca belirli web sitelerine yerleştirme özelliğini de destekler.

Kullanım Hakları Tanımları

Aşağıdaki maddelerde, YouTube'un hak tanımlamalarını nasıl ele aldığı açıklanmaktadır:

  • Bir öğe birden fazla hak atamasına sahip olabilir, ancak her hak ataması tek bir öğeyle ilişkilendirilir.

  • Hak atamaları, hak talebinde bulunma sürecinde iş ortağı tarafından yüklenen içeriklere ve kullanıcı tarafından yüklenen içeriklere uygulanır.

  • Bir hak ataması yalnızca belirli bir idari bölgede geçerli olabilir. Örneğin, ABD'de bir öğeyi yöneten hak sahibi, hak talebinde bulunulan öğeyle eşleşen içeriğin diğer ülkelerde nasıl işleneceğini belirtmez.

  • Bir öğeyi farklı bölgelerdeki hak sahipleri adına tek bir yönetici yönetebilir.

  • YouTube'un içerik yayınlamak için alması gereken haklar, farklı içerik türleri için değişiklik gösterebilir. Sonuç olarak, YouTube'un tek bir içeriği görüntülemek için birden fazla hak yöneticisiyle sözleşme yapması gerekebilir. Örneğin, müzik yayıncıları birçok farklı hak türünü kontrol eder. Bu haklardan bazıları plak şirketleri, performans hakkı kuruluşları veya meslek birlikleri gibi üçüncü taraflarca yönetilebilir.

  • Hak ataması, öğenin yerleşik veya bağımsız bir bağlamda kullanılmasına bağlı olarak öğe için farklı kurallar tanımlayabilir.

  • Bir hak ataması, aynı kural grubunu farklı işlemlerle ilişkilendiremez. Örneğin, bir hak atamasında eşleşme süresi 30 saniyeden fazlaysa hak talebinde bulunulan içerikten para kazanılmasını sağlayan bir kural; eşleşme uzunluğu 30 saniyeden fazlaysa hak talebinde bulunulan içeriğin izlenmesini sağlayan başka bir kural olamaz. İki kural aynı koşul kümesi için farklı işlemler belirttiğinden, bu örnek geçerli değildir.

  • Ancak haklar ataması, eşleşme süresinin 30 saniyeden kısa olması durumunda hak talebinde bulunulan içerikten para kazanılmasını sağlayan bir kural, eşleşme uzunluğu 30 saniyeden fazlaysa hak talebinde bulunulan içeriğin izlendiği başka bir kural olabilir. İkinci durumda her işlem farklı koşullarla ilişkilendirilir.

Hak talepleri

Hak talebi, bir öğeyle ilişkili yüklenen bir videoyu söz konusu öğeyle ilişkilendirilmiş bir hak atamasıyla bağlar. Haklar ataması, hak yöneticisinin hak talebine uygulamak istediği politikaları belirtir.