Сіргут: розьніца паміж вэрсіямі
+ |
+ |
||
Радок 2: | Радок 2: | ||
|імя = Сіргут |
|імя = Сіргут |
||
|лацінка = Sirgut / Sirhut |
|лацінка = Sirgut / Sirhut |
||
|арыгінал = |
|арыгінал = Sireguti |
||
|вымаўленьне = |
|вымаўленьне = |
||
|мова_паходжаньня = [[Германскія мовы|германскія]] |
|мова_паходжаньня = [[Германскія мовы|германскія]] |
||
Радок 16: | Радок 16: | ||
{{Асноўны артыкул|Імёны ліцьвінаў}} |
{{Асноўны артыкул|Імёны ліцьвінаў}} |
||
Сісагут, Сергуда або |
Сісагут, Сергуда, Серыкут або Сірыгут (Sisagut<ref>Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=YOBwrIPG8IQC&q=Sisagut#v=snippet&q=Sisagut&f=false S. 1345].</ref>, Sergudo, Sireguti, Serecutus<ref>Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 15, 1973. S. 19 (265).</ref>) — імя [[Германскія мовы|германскага]] паходжаньня<ref>Piel J. M., Kremer D. Hispano-gotisches Namenbuch. Der Niederschlag des Westgotischen in den alten und heutigen Personen- und Ortsnamen der Iberischen Halbinsel. — Heidelberg, 1976. [https://books.google.by/books?id=OwkWAQAAMAAJ&q=Sergudi+Sireguti&dq=Sergudi+Sireguti&hl=ru&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwiJnLvPyKSGAxXC9rsIHQi5B3YQ6AF6BAgIEAI S. 247].</ref>. [[Двухасноўнае імя|Іменная аснова]] [[Сыр (імя)|сір- (сер-, сіс-)]] (імёны [[Ліцьвіны|ліцьвінаў]] [[Сіргоўд]], [[Шырмер]], [[Сысымунд|Сірмонт]]; германскія імёны Siriaud, Sisimir, Sirmont) паходзіць ад [[Гоцкая мова|гоцкага]] sisu 'чароўны сьпеў, заклён'<ref>{{Літаратура/Пачаткі Вялікага княства Літоўскага (2019)|к}} С. 19.</ref>, а аснова [[Гуда (імя)|-гуд- (-год-, -гут-)]] (імёны ліцьвінаў [[Готарт]], [[Гудман]], [[Саўгут]]; германскія імёны Gotard, Gutmann, Savegodo) — ад гоцкага guþs 'Бог'<ref>{{Літаратура/Пачаткі Вялікага княства Літоўскага (2019)|к}} С. 17.</ref>, gôþs 'добры, старанны, пабожны' або *guts '[[Готы|гот]]'<ref>Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 134.</ref>. Такім парадкам, імя Сургут (Сіргут) азначае «Боскі заклён»<ref>{{Літаратура/Пачаткі Вялікага княства Літоўскага (2019)|к}} С. 26.</ref>. |
||
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: ''cum Surguthe de Reskym''<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 54.</ref>, ''Surguttes de Roszkini''<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 57.</ref>, ''Surgutes de Reszkymi''<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 70.</ref> ([[Гарадзельская унія|2 кастрычніка 1413 году]]); ''на боярина господарьского повету Городенского Анъдрея Сиркгутевича… Андрей Сиркгутевичъ… Андрею Сиркгутевичу'' (23 сакавіка 1555 году<ref>Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 21. — Вильна, 1894. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=uFwjAQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0&f=false С. 136].</ref>, 6 ліпеня 1556 году<ref>Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 17. — Вильна, 1887. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=aF4jAQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0&f=false С. 408].</ref>); ''Валенъты Анъдреевичъ Сиръкгутевича''<ref>{{Літаратура/Вайсковыя попісы паспалітага рушэньня ВКЛ (2018)|к}} S. 278.</ref>, ''Шымонъ Шыркгутевичъ''<ref>{{Літаратура/Вайсковыя попісы паспалітага рушэньня ВКЛ (2018)|к}} S. 279.</ref> (1565 год); ''Иванъ Сиркгуть''<ref>Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=-wI5AQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D1%8C#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D1%8C&f=false С. 673].</ref>, ''Каленикъ Сиркгутевичъ… Валентынъ Андреевичъ Сиркгутевичъ… Шимко Сиркгутевичъ''<ref>Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=-wI5AQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D1%8A#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D1%8A&f=false С. 681].</ref> (1567 год); ''шляхтичовъ пана Каспора и пана Антонія Сиркгутевичовъ земянъ повету Городенского'' (7 жніўня 1601 году)<ref>Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 4. — Вильна, 1867. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=SR5fAAAAcAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%BE%D0%B2%D1%8A#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%BE%D0%B2%D1%8A&f=false С. 62].</ref>; ''Sirgudowa''<ref>Sinkevičiūtė D. Baltų dvikamienių asmenvardžių kamienas gud-: ryšiai su gaud- ir kai kurie jo variantai // Baltistica. Nr. 2, t. 46, 2011. P. 302.</ref>. |
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: ''cum Surguthe de Reskym''<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 54.</ref>, ''Surguttes de Roszkini''<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 57.</ref>, ''Surgutes de Reszkymi''<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 70.</ref> ([[Гарадзельская унія|2 кастрычніка 1413 году]]); ''на боярина господарьского повету Городенского Анъдрея Сиркгутевича… Андрей Сиркгутевичъ… Андрею Сиркгутевичу'' (23 сакавіка 1555 году<ref>Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 21. — Вильна, 1894. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=uFwjAQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0&f=false С. 136].</ref>, 6 ліпеня 1556 году<ref>Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 17. — Вильна, 1887. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=aF4jAQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0&f=false С. 408].</ref>); ''Валенъты Анъдреевичъ Сиръкгутевича''<ref>{{Літаратура/Вайсковыя попісы паспалітага рушэньня ВКЛ (2018)|к}} S. 278.</ref>, ''Шымонъ Шыркгутевичъ''<ref>{{Літаратура/Вайсковыя попісы паспалітага рушэньня ВКЛ (2018)|к}} S. 279.</ref> (1565 год); ''Иванъ Сиркгуть''<ref>Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=-wI5AQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D1%8C#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D1%8C&f=false С. 673].</ref>, ''Каленикъ Сиркгутевичъ… Валентынъ Андреевичъ Сиркгутевичъ… Шимко Сиркгутевичъ''<ref>Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=-wI5AQAAMAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D1%8A#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D1%8A&f=false С. 681].</ref> (1567 год); ''шляхтичовъ пана Каспора и пана Антонія Сиркгутевичовъ земянъ повету Городенского'' (7 жніўня 1601 году)<ref>Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 4. — Вильна, 1867. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=SR5fAAAAcAAJ&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%BE%D0%B2%D1%8A#v=snippet&q=%D0%A1%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B3%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%BE%D0%B2%D1%8A&f=false С. 62].</ref>; ''Sirgudowa''<ref>Sinkevičiūtė D. Baltų dvikamienių asmenvardžių kamienas gud-: ryšiai su gaud- ir kai kurie jo variantai // Baltistica. Nr. 2, t. 46, 2011. P. 302.</ref>. |
Вэрсія ад 23:04, 23 траўня 2024
Сіргут лац. Sirgut / Sirhut | |
Sireguti | |
Паходжаньне | |
---|---|
Мова(-ы) | германскія |
Утворанае ад | Sirio + Gudo |
Іншыя формы | |
Варыянт(ы) | Сіргуд, Шыргут, Сургут |
Зьвязаныя артыкулы | |
якія пачынаюцца з «Сіргут» |
Сіргут (Шыргут), Сіргуд, Сургут — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Сісагут, Сергуда, Серыкут або Сірыгут (Sisagut[1], Sergudo, Sireguti, Serecutus[2]) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова сір- (сер-, сіс-) (імёны ліцьвінаў Сіргоўд, Шырмер, Сірмонт; германскія імёны Siriaud, Sisimir, Sirmont) паходзіць ад гоцкага sisu 'чароўны сьпеў, заклён'[4], а аснова -гуд- (-год-, -гут-) (імёны ліцьвінаў Готарт, Гудман, Саўгут; германскія імёны Gotard, Gutmann, Savegodo) — ад гоцкага guþs 'Бог'[5], gôþs 'добры, старанны, пабожны' або *guts 'гот'[6]. Такім парадкам, імя Сургут (Сіргут) азначае «Боскі заклён»[7].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: cum Surguthe de Reskym[8], Surguttes de Roszkini[9], Surgutes de Reszkymi[10] (2 кастрычніка 1413 году); на боярина господарьского повету Городенского Анъдрея Сиркгутевича… Андрей Сиркгутевичъ… Андрею Сиркгутевичу (23 сакавіка 1555 году[11], 6 ліпеня 1556 году[12]); Валенъты Анъдреевичъ Сиръкгутевича[13], Шымонъ Шыркгутевичъ[14] (1565 год); Иванъ Сиркгуть[15], Каленикъ Сиркгутевичъ… Валентынъ Андреевичъ Сиркгутевичъ… Шимко Сиркгутевичъ[16] (1567 год); шляхтичовъ пана Каспора и пана Антонія Сиркгутевичовъ земянъ повету Городенского (7 жніўня 1601 году)[17]; Sirgudowa[18].
Носьбіты
- Сургут — літоўскі баярын, які на Гарадзельскай уніі атрымаў герб Геральт
- Андрэй Сіргуцевіч — баярын Гарадзенскага павету, які ўпамінаецца ў 1556 годзе
- Іван Сіргут — баярын Гарадзенскага павету, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1567 году
- Каленік, Валянтын Андрэевіч і Шымка Сіргуцевічы — баяры Гарадзенскага павету, якія ўпамінаюцца ў попісе войска ВКЛ 1567 году
Глядзіце таксама
Крыніцы
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1345.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 15, 1973. S. 19 (265).
- ^ Piel J. M., Kremer D. Hispano-gotisches Namenbuch. Der Niederschlag des Westgotischen in den alten und heutigen Personen- und Ortsnamen der Iberischen Halbinsel. — Heidelberg, 1976. S. 247.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 134.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 26.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 70.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 21. — Вильна, 1894. С. 136.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 17. — Вильна, 1887. С. 408.
- ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 278.
- ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 279.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 673.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 681.
- ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 4. — Вильна, 1867. С. 62.
- ^ Sinkevičiūtė D. Baltų dvikamienių asmenvardžių kamienas gud-: ryšiai su gaud- ir kai kurie jo variantai // Baltistica. Nr. 2, t. 46, 2011. P. 302.